Tom Sawyer´ın Maceraları
Mark Twain
Millî Eğitim Bakanlığınca Türk ve Dünya edebiyatından seçilerek oluşturulan 100 Temel Eser, çocuklarımıza okuma alışkanlığı kazandırılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Millî Eğitim Bakanlığı'nın bu çalışmasını, ülkemizdeki okuma oranını arttırmaya ve dilimizin gelişimini sağlamaya yönelik önemli bir çaba olarak görüyoruz. Aynı eserleri okumuş, o eserlerdeki duygu ve düşünce zenginliğini kazanmış bireylerin oluşturacağı bir toplumun daha hoşgörülü ve paylaşımcı olacağını düşünüyoruz. İlköğretim seviyesindeki çocuklarımıza bu eserleri okutmayı başarabilirsek okuyan, bilinçli ve gelişmiş bir toplum olma yolunda ilk adımı atmış olacağız.
Mark Twain
Tom Sawyer’ýn Maceralarý
1
TOM’UN YARAMAZLIKLARI
“Tom!”
Cevap yok.
“Tom!”
Gene cevap yok.
“Bu çocuğa ne oldu acaba? Merak ettim, Tom!”
Cevap yok.
Yaşlı kadın, gözlüğünü öne doğru çekip çerçevesinin üstünden odaya şöyle bir göz gezdirdi; sonra tekrar gözlüğünü burnuna yerleştirip etrafına bakındı. Öyle çocuk gibi ufak tefek şeyler için gözlüğünü takmaya pek tenezzül etmezdi. Hem gözlük, onun için bir süsten ibaretti, yoksa onsuz da pek iyi görebiliyordu. Bir saniye kadar telaşlanır gibi oldu, sonra da fazla öfkelenmeden; fakat gene de eşyalara işittirecek kadar yüksek sesle bağırdı:
“Seni bir elime geçirirsem…”
Sözlerini bitiremedi; çünkü o sırada yere eğilmiş, elinde süpürgeyle yatağın altını araştırıyordu. Bu da kedinin rahatını bozmaktan başka bir işe yaramadı.
Açık kapının önüne gitti, bahçeyi kaplayan domates sırıklarını ve yabani otları gözleriyle araştırdı. Tom’dan eser yoktu. Uzaklara eriştirmek için sesini yükselterek tekrar bağırdı:
“Heeey, Tooom!…”
Birden hafif bir çıtırtı duydu ve kadının arkasına dönmesiyle küçük bir oğlan çocuğunu yakasından sımsıkı yakalaması bir oldu.
“Ah, o dolapta olacağını bilmeliydim… Orada ne yapıyordun?”
“Hiiç.”
“Nasıl hiiç?… Şu ellere bir baksana! Ya ağzına… Nedir o lekeler?”
“Bilmiyorum, teyzeciğim.”
“Ama ben biliyorum. Reçel. Evet, ta kendisi… Sana kırk defa söylemedim mi o reçele dokunursan derini yüzerim diye? Ver bakalım o değneği.”
Değnek havaya kalktı. Durum ümitsizdi.
“Aaa, arkana bak, teyze.”
Yaşlı kadın, hemen arkasını dönüp eteklerini bilinmeyen tehlikeden korumak için topladı. Çocuk, derhal koşup yüksek tahta perdeyi atlayarak öbür tarafta kaybolmuştu.
Teyzesi Polly, hayret içinde bir saniye kadar olduğu yerde kaldı, sonra gülmeye başladı.
“Ah, bu çocuk… Ben de hiç akıllanmayacağım anlaşılan… Her zaman buna benzer hileler yapmıyor mu sanki?… Bu defa aldanmamalıydım. Fakat budalalar arasında en kötüleri yaşlı budalalar oluyor galiba… Eskilerin dediği gibi, yaşlı bir köpeğe yeni hileler öğretmenin imkânı yok. Ama hınzır çocuk aynı hileyi iki kere tekrarlamıyor ki… İnsan başına gelecekleri nereden bilsin?… Ben gözlüğümü takıncaya kadar o yeni bir işkence usulü keşfediyor, sonra da her şeyi unutturup bir dakikacık olsun beni güldürmenin yolunu biliyor. Tabi, o zaman bütün kararlarım suya düşüyor, oğlana bir fiske bile vuramıyorum. Ben bu çocuğa karşı görevimi tam yapamıyorum, Allah da bilir ya… Çok yaramaz bir çocuk ama ne çare?… Zavallıcık, ölen kız kardeşimin tek oğlu. Nedense onu dövmeye bir türlü gönlüm razı olmuyor.
Başıboş bırakırsam, vicdanım beni rahatsız ediyor. Dövmeye kalkarsam bu sefer de çok üzülüyorum. Bugün öğleden sonra okula gitmeyip oyun oynayacak. Ben de onu cezalandırmak için yarın zorla çalıştıracağım tabi. Bütün arkadaşları tatil yaparken cumartesi günü onu çalıştırmak çok güç; ama dünyada en nefret ettiği şey, ders çalışmak… Artık ona biraz da teyzelik yapmanın zamanı geldi, aksi hâlde çocuğun felaketine sebep olacağım.”
Tom, okula gitmeyip oyuna daldı; pek güzel de vakit geçirdi. Tam zenci uşak Jim, ertesi gün için sobaya odun hazırlamak üzereyken eve döndü. Güya ona yardım edecekti. Jim, işin yarısından çoğunu bitirmeye çalışırken Tom da maceralarını anlatıyordu.
Tom’un küçük kardeşi (daha doğrusu üvey kardeşi) Sid, kendi payına düşen işi bitirmişti bile, zira o sessiz sedasız bir çocuktu, tehlikeli maceraperest tarafı yoktu…
Tom hem yemeğini yiyip hem de fırsat buldukça belli etmeden şeker aşırmakla uğraşırken Polly Teyze de onu soru yağmuruna tutmuştu, derdi çocuğun gizli gizli nehre girip girmediğini öğrenmekti.
“Tom, okul çok sıcaktı, değil mi?”
“Evet, teyzeciğim.”
“Dayanılmaz derecede sıcaktı, değil mi?”
“Evet, teyzeciğim.”
“Canın yüzmek istemedi mi, Tom?”
Tom’un içinde hafif bir korku uyandı. Polly Teyze’nin yüzünde bir ipucu aradı; fakat hiç belli olmuyordu.
“Hayır, teyzeciğim. Yani, çok istemedi…”
Yaşlı kadın, elini uzatıp Tom’un gömleğine dokundu:
“Ama pek de sıcak değilsin hani…” Gömleğin kuru olduğunu anladığını belli etmek hoşuna gidiyordu; ama bunun aslında sadece kendi zihninden geçirdiği bir fikir olduğunu kimseye sezdirmeden… Teyzesinin bu hâline rağmen Tom, asıl felaketin nereden kopacağını hemen anlamıştı. İkinci hareketi vaktinde tahmin ederek tedbirli davrandı.
“İçimizden bazıları başlarını suya soktu. Bak, benim bile başım henüz yaş. Gördün mü?…”
Polly Teyze, basit bir olaydan şüphelendiği için kendine kızmıştı, böylece bir kere daha bahsi kaybetmişti. Sonra gene aklına bir şey geldi:
“Tom, başını suya sokmak için gömleğinin dikişini sökmene lüzum kalmadı değil mi? Ceketinin düğmelerini çöz bakayım…”
Tom’un yüzündeki telaşlı ifade kaybolmuştu. Ceketini açtı. Gömleğinin yakası dikkatle dikilmişti.
“Hay Allah… Neyse, istediğini yapabilirsin… Okuldan kaçıp yüzmeye gittiğinden eminim; fakat seni affediyorum, Tom.”
Polly Teyze, tahmininde yanıldığı için yarı üzgün; fakat kırk yılda bir defa Tom’un itaatkâr davranmış olmasından da oldukça memnundu.
Ama Sidney, “Şey, ben Tom’un yakasını beyaz iplikle diktiğinizi sanmıştım, oysa siyah iplikle dikiliymiş.” dedi.
“Yoo, beyazla dikmiştim. Toom…”
Tom, daha fazla dinlemedi. Kapıdan çıkarken de: “Bunun için sana bir sopa çekeceğim, Sid!” diye bağırdı.
