Андрей Тихомиров
Popli semitiċi
Il-lingwi Semitiċi huma waħda mill—fergħat Tal-familja Semitika-Ħamitika tal-lingwi, li tissejjaħ ukoll Il-Makrofamilja Afroasjatika Jew Afro-Asjatika tal-lingwi mitkellma Fl-Afrika ta'fuq, Ħdejn L-Asja u fil-gżira Ta'Malta. Huma maqsuma f'5 (jew 6) fergħat ewlenin: Semitiċi, Eġizzjani, Berberi-Libjani, Ċadjani, Kushite u Omot (xi kultant meqjusa bħala fergħa Tal-Kushite). Il – familja Afrasjana, min-naħa tagħha, hija parti minn familja lingwistika saħansitra akbar-dik Nostratika. Lingwi nostratiċi (Mil-lat. noster-tagħna), makrofamilja ta'lingwi, inklużi numru ta'familji lingwistiċi U lingwi Ta'l-Eurasia U L-Afrika (lingwi Indo-Ewropej, Kartveljani, Afrasjani, Uraliċi, Altaiċi, Dravidjani, eċċ.).
Lingwi semitiċi jikkonsistu fi gruppi: 1) periferali tat-tramuntana, jew tal-lvant (Akkadjan estint b'djaletti Ta'assirjan u Babiloniż); 2) djaletti ebrajk u Aramajk ħajjin-ċentrali, jew tal – majjistral, magħquda taħt l – isem tal-Lingwa Assirjana (Assirjana Ġdida); Mejjet – Eblajitiku, Amorit, Kangħanin, Ugaritiku, Feniċju – djaletti puniċi, aramajċi; aramajk tal-qedem, aramajk imperjali, Aramajk tal-Punent-palmira, Nabatajan, Palestinjan; aramajk tal-lvant-sirjak, jew sirjak, Babiloniż-Talmudiku, mandaiku]; 3) nofsinhar-ċentrali [għarbi (bid-djaletti) u Malti]; 4) nofsinhar – periferali (ħaj-Mehri, Shkhauri, Socotri, eċċ.; Mejjet-Minaean, Sabean, Kataban); 5) Ephiosemitiku (ħaj – Tigra, Tigra, jew Tigrinja, Amhariku, Argobba, eċċ.; mejjet-geez (ge'ez), jew Etjopjan, hafat). Lingwi Semitiċi moderni huma maqsuma fi: Semitiku Tan-Nofsinhar, inkluż l-għarbi (letterarju, folkloristiku kolokwali, li jinqasam f'numru ta'djaletti, U Malti), Amhariku, Gurage, Harar, Tigre, Tigrinja (l-aħħar ħamsa jinsabu Fl-Etjopja u L-Eritrea), Ehkili u Mehri Fin-Nofsinhar Tal-Għarabja U Socotri fil-gżira Ta'socotra; lingwi Tal-Majjistral, inklużi l-lingwi L-Ġodda djaletti assirjani u ħajjin Oħra tal-lingwa Aramajka, moabite u ebrajk, jew ebrajk, issa l-lingwa uffiċjali Fl-iżrael (Grupp kangħanin), Kif Ukoll Lingwi U Djaletti Tal-Grupp Aramajk.
Lingwi ħamitiċi huwa isem propost mill-eġitologu u lingwista ġermaniż R. Lepsius biex jinnomina xi lingwi Afrikani bbażati fuq il-preżenza ta'sess grammatikali ta'nomi. Dan il-grupp jgħaqqad: berber, Kushite, lingwi Eġizzjani U Kopti Tal-Qedem. Fil-bidu tas-seklu XX , il-lingwista ġermaniż K. Meinhoff, li qed jiżviluppa l-proposti ta'lepsius, argumenta wkoll li l-lingwi Afrikani Kollha li għandhom ġeneru jikkostitwixxu familja Waħda Ta'lingwi. Fl-opinjoni tiegħu, dawn il-lingwi kienu mitkellma minn popli ta'ġilda ħafifa li ġew L-Afrika mit-tramuntana u ġabu l-bidu ta'kultura ogħla. Mit – taħlit tal-lingwi Hamitiċi mal-lingwi tal-popolazzjoni indiġena Tal-Afrika-In-Negroids, oriġinaw il-lingwi Bantu. Fost il-lingwi Ħamitiċi, Meinhoff inkluda, minbarra l-lingwi Berber u Kushite, ukoll il-Lingwi Hausa, Maasai, Ful u Hottentot. Madankollu, kif uriet aktar riċerka, il-lingwa sħiħa tappartjeni għal-lingwi Sudaniżi tal-grupp Atlantiku. Il-lingwi Hottentot flimkien mal-lingwi Bushmen jiffurmaw familja speċjali ta'lingwi. Il-lingwa Maasai tappartjeni għall-familja Nilotika tal-lingwi. Il-lingwi Berberi u Kusitiċi huma parti mil – lingwi Semitiċi-Ħamitiċi, din il-familja mhix taħlita ta'żewġ gruppi-Semitiċi u Ħamitiċi, għaliex, kif irrimarka L-lingwista franċiż M. Cohen, m'hemmx karatteristika waħda komuni għal-lingwi Ħamitiċi kollha li tistabbilixxihom Kontra Semitiċi. Il-lingwi kollha tal-Afrika Ta'Fuq (Berber u Kusitiku) jiffurmaw gruppi separati fi ħdan il-familja Semitika-Ħamitika tal-lingwi, li tinkludi wkoll L-Eġizzjan U L-Koptiku Tal-Qedem, kif ukoll il-lingwa Hausa b'lingwi relatati. L-isem "lingwi Ħamitiċi" issa qed jiġi sostitwit bit-terminu "Semitiku-Ħamitiku".
Lingwi Kushite, fergħa tal-lingwi Afroasiatiċi. Tikkonsisti f'5 gruppi: 1) tramuntana-Bedauye; 2) lingwi ċentrali-Agave; 3) Lingwi Tal – Lvant-Afarsakho, somalja (Somalja, Boni, Baiso, Rendille), Oromo, Burji-Sidamo, Konso, Gidole, Arbore, Geleba, Mogogodo, eċċ.; 4) Punent-Ometo, lingwi Kaffa, eċċ.; 5) lingwi Tan – nofsinhar-Iraqini, Aramajk. Il-lingwi Kushite huma gruppi ta'lingwi li huma parti mill—familja Semitika-Ħamitika tal-lingwi. It-tribujiet li jitkellmu l-lingwi tal-grupp tan-nofsinhar huma mdawra min-naħat kollha minn popolazzjoni li titkellem Lingwi Bantu. Il-grammatika komparattiva tal-lingwi Kushite turi l-qrubija tagħhom ma'xulxin u l-parentela bla dubju hija bla dubju. L-istruttura grammatikali u l-vokabularju bażiku tal-lingwi Kushite għandhom ħafna komuni. Il-bażijiet kollha tal-verbi nominali fihom jikkonsistu l-aktar fi tliet konsonanti. Il-forom varji tal-verb huma ffurmati billi jinbidlu l-vokali. Il-pronomi personali huma simili fil-lingwi Kushite kollha. Hemm żewġ tipi ta'konjugazzjoni fil-lingwi Kusitiċi: verbi li jistgħu jinbidlu huma konjugati bl-użu ta'prefissi, verbi li huma immutabbli huma konjugati bl-użu ta'suffissi. Kull wieħed minnhom jista'jifforma ħinijiet differenti bl-għajnuna ta'inflessjoni.
Конец ознакомительного фрагмента.
Текст предоставлен ООО «ЛитРес».
Прочитайте эту книгу целиком, купив полную легальную версию на ЛитРес.
Безопасно оплатить книгу можно банковской картой Visa, MasterCard, Maestro, со счета мобильного телефона, с платежного терминала, в салоне МТС или Связной, через PayPal, WebMoney, Яндекс.Деньги, QIWI Кошелек, бонусными картами или другим удобным Вам способом.
Вы ознакомились с фрагментом книги.
Для бесплатного чтения открыта только часть текста.
Приобретайте полный текст книги у нашего партнера:
Полная версия книги