Degenen die de Holocaust overleefden, deden dat door een combinatie van geluk en intense vastberadenheid, hoop en behoud van zingeving. Niettemin leden zij na de oorlog aan een reeks biologische, psychologische en sociale stoornissen. Gedurende de daaropvolgende decennia waren hun ziekte- en sterftecijfers hoger dan die van de rest van de bevolking.
Psychologische gevolgen van de Holocaust, hoe immens die ook waren, werden gedurende twee decennia opnieuw ontkend. In eerste instantie werden lichamelijke symptomen erkend. Uiteindelijk werd het duidelijk dat de overlevenden van de Holocaust leden aan een breed scala van symptomen en problemen.
Overlevenden werden gekweld door onoverbrugbare verliezen, schuldgevoelens om het overleven, woede, wanhoop, depressies, psychosomatische ziekten, en verlies van zin en doel. Zij probeerden betekenis te vinden door snel te trouwen, kinderen te krijgen en hard te werken.
Kinderen. Negentig procent (anderhalf miljoen) van de Joodse kinderen werden vermoord in de Holocaust. De meesten die overleefden werden gescheiden van hun ouders, verborgen door vreemden. De kinderen verdoofden hun gevoelens, waren uiterst gehoorzaam, en leefden van dag tot dag in afwachting van een wonderbaarlijk einde van hun lijden.
Na de oorlog werd deze kinderen de erkenning van hun lijden ontzegd. Zij moesten in stilte en onwetend omgaan met hun oorlogservaringen, die niet onderkend werden en nog steeds in hen doorwerkten. Ze gingen in stilte om met het verlies van hun kinderjaren en hun dromen. Zoals een van de auteurs (PV), werden de overlevende kinderen van de Holocaust pas in de jaren negentig als zodanig erkend, toen deze kinderen de vijftig al gepasseerd waren (Valent, 1994). Pas toen begonnen zij hun trauma’s te verwerken.
De tweede generatie overlevenden werd door hun ouders in hoge mate beïnvloed door de Holocaust. Zij droegen negatieve emoties, gevoelens, beelden, oordelen en houdingen met zich mee die voor hen onbegrijpelijk waren, omdat hun ouders vaak een samenzwering van stilzwijgen in stand hielden over hun ervaringen en datgene wat de kinderen voor hen betekenden.
Daders en hun kinderen. Nazi-Duitsland heeft extreme vormen van geweld en wreedheden voortgebracht, maar deze konden ook elders plaatsvinden, zoals de wreedheden die in Vietnam werden gedocumenteerd.
De antecedenten van geweld zijn even talrijk als die voor trauma’s. Zij impliceren slechte gezinsverhoudingen, achterstelling, armoede, sociale onrust. Ze kunnen angst, groepsdruk, dehumanisering en opportunisme aanwenden om wreedheden te begaan die in normale omstandigheden weerzinwekkend zouden zijn (Valent, 2020).
Kinderen van daders staan voor een dilemma. Ze kunnen zich identificeren met hun ouders en grootouders, zoals sommige neonazi’s doen, of ze moeten zich pijnlijk van hen distantiëren.
Fysieke mishandeling, huiselijk geweld, seksueel geweld
In de jaren tachtig werden in de VS jaarlijks miljoenen mensen het slachtoffer van geweld. Elk jaar werden twee miljoen gevallen van kindermishandeling en verwaarlozing gemeld. 3,3 miljoen kinderen waren jaarlijks getuige van mishandeling door een echtgenoot.
Mishandelingen zijn traumatisch. Slachtoffers van huiselijk geweld lijden bijvoorbeeld niet alleen aan PTSS, maar ook aan versplinterde kernwaarden van veiligheid, vertrouwen, zelfvertrouwen, zelfoordeel en opvattingen over een moreel universum.
In 2002 schatte de Wereldgezondheidsorganisatie dat 73 miljoen jongens en 150 miljoen meisjes onder de 18 jaar seksueel misbruikt werden. In de VS was 11% van de meisjes en 4% van de jongens op middelbare scholen seksueel misbruikt. Op de universiteit was een zesde van de vrouwen het slachtoffer van verkrachting. Seksueel geweld, in het bijzonder van kinderen, is extreem virulent, omdat dit het gevoel van eigenwaarde, identiteit, intimiteit, liefde, creativiteit en voldoening verbrijzelt.
Erger nog, kinderen die misbruikt worden, zijn niet in staat bewust te verwerken wat er met hen gebeurd is en wat de redenen zijn van hun intense problemen. Zelfs als zij het wel wisten en erover klaagden, werden kinderen vaak niet geloofd, en kregen zij zelf de schuld van hun problemen.
Sterven en rouwen
Iedereen krijgt te maken met de dood van zichzelf en van andere mensen. In normale omstandigheden doorloopt men de stadia van het verlies - shock, ontkenning, pijn, rouw en aanvaarding.
Traumatische sterfgevallen zijn vooral schrijnend omdat ze zinloos en doelloos zijn. Ze zijn absurd, zonder moraal, eer, zin, of afronding van een aangrijpende gebeurtenis. Dergelijke sterfgevallen zijn moeilijk te verwerken en te aanvaarden. Ze leiden vaak tot onopgelost verdriet, depressie, en een verscheidenheid van biopsychosociale disfuncties.
Samenvatting
Uiteenlopende traumatische situaties belichten verschillende aspecten van stress en trauma. Rampen leerden ons dat traumatische situaties pre-impact, impact, post-impact en herstelfasen kennen, hoewel het verdriet tientallen jaren kan voortduren. We hebben geleerd dat er primaire en secundaire slachtoffers zijn, zoals medisch personeel. We moeten aandacht besteden aan verschillende leeftijdsgroepen (in het bijzonder aan kinderen), en aan volgende generaties.
De oorlogspsychiatrie legde de nadruk op herbeleving en onderdrukking van vecht- en vluchtomstandigheden.
Bij seksueel misbruik en de Holocaust werd de nadruk gelegd op de pervasieve biopsychosociale en spirituele gevolgen van trauma in de loop van de tijd en over generaties heen.
Uit verschillende traumatische situaties kwamen gemeenschappelijke thema’s naar voren. Eerst werd elke traumatische situatie in eerste instantie ontkend.
Vervolgens kregen de slachtoffers de schuld. Toen de lichamelijke symptomen werden herkend, waren zij de eerste die werden geïdentificeerd. Geestelijke gevolgen werden ontkend tot ze te duidelijk werden om te negeren.
Hoewel verschillende situaties specifieke badges droegen, bijvoorbeeld PTSS als kenmerk van oorlog en depressie bij verlies, bevatte elke traumatische situatie een parade van een grote verscheidenheid van symptomen, die na verloop van tijd konden samenvloeien tot een of meer fysieke, psychologische of sociale disfuncties.
Traumatische situaties konden doorwerken in tijd, plaatsen en personen. Deze gevolgen straalden bovendien van instincten naar politieke, ideologische en spirituele dimensies. Zo gaf Hitler bijvoorbeeld de Joden de schuld van Duitslands problemen.
De COVID-19 pandemie is een andere traumatische situatie. Wij zullen de verschijningsvormen ervan onderzoeken, en vervolgens zien welke collectieve wijsheid wij eruit kunnen vergaren.
Вы ознакомились с фрагментом книги.
Для бесплатного чтения открыта только часть текста.
Приобретайте полный текст книги у нашего партнера:
