– Yox, – Qreqsonla Lestreyd cavab verdilər.
– Meyiti morqa göndərə bilərsiniz, – Holms dedi. – Daha baxmalı bir şey qalmadı.
Əlində xərək olan dörd nəfər otağın qapısı ağzında hazır dayanmışdı. Qreqson onları çağırdı, adamlar cəsədi xərəyə qoydular. Bu zaman bir üzük döşəməyə düşüb dığırlandı. Lestreyd üzüyü götürüb baxdı.
– Burada qadın olub! – o, qəfildən və heyrətlə çığırdı. – Bu ki qadın nişan üzüyüdür…
Lestreyd sözünü bitirdikdən sonra üzüyü bizə tərəf uzatdı. Çox güman ki, bu qızıl üzük bir vaxtlar təzə evlənən gəlinin barmağını bəzəmişdi. Qreqson dedi:
– Əcəb işdir! Lap tapmacaya bənzəyir.
Holms etiraz etdi:
– Bəlkə, bu üzük hər şeyi asanlaşdıracaq? Cəsədin cibindən nəsə tapılıb?
– Hər şey buradadır, – Qreqson belə deyib bir kənara yığılmış şeyləri göstərərək bir-bir sadalamağa başladı. – Londonun “Baro” firması tərəfindən istehsal olunan 97163 nömrəli qızıl saat. Qızıl zəncir. Üzərində mason emblemi olan başqa bir qızıl üzük. Qızıl sancaq – yaqut gözlü buldoq başı. Vizit kartları və başqa sənədləri yığmaq üçün kisəcik. Kartların üzərində yazılıb: Enox C.Drebber, Klivlend. Yeri gəlmişkən, bu, mərhumun alt paltarındakı E.C.D. nişanı ilə uyğun gəlir. Pulqabı yoxdur, lakin cibindən 7 funt 13 şillinq çıxıb. Bir də, Bokkaççonun[18 - Covanni Bokkaçço (1313–1375) – italiyalı yazıçı və şair. "Dekameron" romanı ilə məşhurdur.] cib kitabı formasında çap edilmiş “Dekameron” əsəri. Kitabın titul vərəqinə “Cozef Stencersona” yazılıb. İki məktub da tapılıb. Biri C.Drebberə, digəri isə Cozef Stencersona ünvanlanıb.
– Ünvan göstərilib?
– Strend, Amerika birjası… Hər iki məktub “Qiyon” gəmiçilik şirkətindən göndərilib və gəmilərin Leverpuldan yola düşəcəyi vaxt yazılıb. Görünür, bu bədbəxt Nyu-Yorka qayıtmağa hazırlaşırmış.
– Stencersonun şəxsiyyətini müəyyən eləməyə başlamısınız?
– Bəli, cənab. Bütün qəzetlərə elan göndərmişəm. Adamlarımdan biri isə Amerika birjasına gedib, lakin hələ qayıtmayıb.
– Klivlendə sorğu göndərmisiniz?
– Səhər teleqram yollamışıq.
– Teleqramda nə yazmısınız?
– Stencersonla bağlı məlumat göndərməklərini xahiş etmişik.
– Başqa heç nə? Sizcə, Drebber barədə öyrənməyə gərək yoxdur?
– Vacib bildiyim hər şeyi soruşmuşam, – Qreqson incik tonla cavab verdi.
Şerlok Holms gülümsədi. Nəsə demək istədi, bu vaxt bayaqdan bəri diqqətlə otağı gözdən keçirən Lestreyd özündənrazı halda, əllərini bir-birinə sürtərək danışmağa başladı:
– Cənab Qreqson, elə indicə mühüm bir şey kəşf eləmişəm! Divarları yaxşıca nəzərdən keçirmək fikri ağlıma gəlməsəydi, yəqin ki, heç nə öyrənə bilməzdik!
Mən fikir verdim ki, Lestreydin gözləri parıldayır. Deyəsən, Qreqsondan cəld tərpəndiyi üçün ürəyində bayram edirdi.
– Buraya buyurun, – Lestreyd bunu deyib bizi divarlardan birinin qarşısına apardı. – Burada dayanın!
O daha sonra kibrit çöpünü alışdırdı və divara yaxınlaşdırdı.
– Baxın! – Lestreyd yenidən təntənə ilə dedi və divar kağızının qopduğu yerdəki suvaq yerini göstərdi. Orada qanla “Rache” yazılmışdı.
Lestreyd tamaşaçı qarşısına çıxmış şoumen kimi lovğalanaraq sözlərinə davam etdi:
– Gördünüz? Qatil hər kimdirsə, bunu öz qanı ilə yazıb. Hətta qan divardan aşağı süzülüb. Döşəmədə də qan ləkəsi var. Qatil nəyə görə buranı seçib, indi onu da deyərəm. Sobanın üstündəki şama baxın. Şübhə eləmirəm ki, həmin şam yanarkən daha çox buranı işıqlandırırmış.
Qreqson etinasızlıqla soruşdu:
– Yaxşı, bəs bu yazının mənası nədir?
– Mənası? İndi deyərəm. Qatil divara qadın adı olan “Reçel” yazmaq istəyib, lakin nəyə görəsə tamamlamağa imkan tapmayıb. Yəqin, kimsə və ya nəsə mane olub. Sözlərimi unutmayın: əvvəl-axır bu işdə Reçel adlı qadının əli olduğu üzə çıxacaq. Nə qədər istəyirsiniz gülün, cənab Şerlok Holms, ancaq mən buna adım kimi əminəm. Doğrudur, siz ağıllı və savadlı adamsınız, ancaq qoca xəfiyyə Lestreyd, hər halda, sizdən bir neçə addım qabaqdadır!
Kinayəli təbəssümü ilə balacaboy adamı qəzəbləndirən Holms dedi:
– Üzr istəyirəm, cənab Lestreyd. Əlbəttə, bu tapıntıya görə sizə təşəkkür etmək lazımdır. Lakin mən hələ otağı gözdən keçirməyə imkan tapmamışam, icazənizlə oraya indi baxmaq istəyirəm.
Bunu dedikdən sonra Holms cibindən ruletka[19 - Ruletka – burada: fırlanan oxa sarınmış ensiz metal lentdən ibarət uzunluq ölçü aləti] və iri, girdə lupa çıxarıb otağın hər tərəfini yaxşıca gözdən keçirməyə başladı. O gah ayaq üstə dayanır, gah da dizi üstə çökürdü. Hətta bir dəfə döşəməyə sərilib bir neçə dəqiqə künc-bucağa baxdı. Holms bütün diqqətini öz işinə cəmlədiyindən bizim otaqda olduğumuzu belə unutmuşdu. Biz hərdən onun donquldandığını, gah təəssüflə, gah da sevinclə mızıldandığını eşidirdik. Mən ev yoldaşımı meşəni dolaşaraq ovun izinə düşmək üçün tələsən yaxşı təlim görmüş tazıya bənzədirdim.
Holms, az qala, iyirmi dəqiqə boyunca otağı gözdən keçirdi. Sonra nəyə görəsə döşəmədəki ayaq izləri arasındakı məsafəni ölçdü. Ardınca isə yenə anlamadığım şəkildə ruletka ilə divarlarda nəyisə ölçüb özü üçün qeyd etdi. Döşəmənin bir tərəfindəki boz külü çimdikləyib yığaraq cibindən çıxardığı zərfə boşaltdı. Axırda da lupanı götürüb divardakı yazıya yaxınlaşdı və hər bir hərfi diqqətlə nəzərdən keçirməyə başladı. Deyəsən, nəticələr ürəyincə idi, çünki ruletka ilə lupanı yenidən cibinə qoyduqdan sonra məmnun halda dilləndi:
– Deyirlər, dahi olmaq həm də kifayət qədər səbirli olmaqdır. Məncə, çox uğursuz kəlamdır, bununla belə, sanki xəfiyyələrin əyninə biçilib.
Qreqsonla Lestreyd öz həmkarlarının hərəkətini sonsuz maraqla izləyirdilər. Görünür, onlar Holmsu hətta mənim qədər də tanımırdılar və buna görə də onun bəzi davranışlarını anlamaqda çətinlik çəkirdilər. Axı ev yoldaşım həmişəki kimi ilk baxışdan əhəmiyyətsiz görünən şeylərə də hədsiz diqqətlə yanaşırdı.
– Fikriniz nədir, cənab? – Qreqsonla Lestreyd eyni vaxtda soruşdular.
– Bu işlə bağlı qalibiyyət çələngini əlinizdən almaq istəməzdim, – Holms dedi. – Odur ki sizə məsləhət vermək fikrində deyiləm. Hər ikiniz çox yaxşı işləyirsiniz, mane olmaq günahdır. – Bu yerdə mən ev yoldaşımın səsində kinayə hiss elədim. O isə eyni qaydada sözlərinə davam edirdi: – Təhqiqatın gedişində hər hansı çətinliklə üzləşsəniz, sizə kömək etməkdən məmnun olardım. Hələlik isə cəsədi tapan polislə görüşüb danışmaq istəyirəm. Mümkünsə, onun adını və ünvanını mənə verin.
Lestreyd qeyd dəftərçəsinə baxıb dedi:
– Həmin polisin adı Condur. Con Rens. O, Odli-kort, 46 ünvanında yaşayır.
Holms ünvanı öz dəftərçəsinə qeyd etdikdən sonra mənə dedi:
– Gedək, doktor. Vaxt itirmədən ona baş çəkək.
Bundan sonra ev yoldaşım üzünü yenidən xəfiyyələrə tutdu:
– Sizə bir şey demək istəyirəm, bəlkə, işin gedişatına kömək eləyər. Mən şübhə etmirəm ki, bu, qətldir və qatil – kişidir. Onun boyu altı futdan bir az hündürdür. Gəncdir. Boyuna görə yekə ayaqları var. Kvadrat burunlu çəkmə geyir, siqar çəkir. O, bura öz qurbanı ilə birlikdə dördtəkərli faytonda gəlib. Fayton üç ayağında köhnə, birində isə təzə nal olan ata qoşulubmuş. Qatil qırmızıyanaq imiş, sağ əlinin barmaqlarında isə uzun dırnaqları olub. Əlbəttə, bunlar xırdalıqlardır, lakin sizə gərək ola bilər.
Вы ознакомились с фрагментом книги.
Для бесплатного чтения открыта только часть текста.
Приобретайте полный текст книги у нашего партнера:
