banner banner banner
Моабит дәфтәрләре / Моабитские тетради
Моабит дәфтәрләре / Моабитские тетради
Оценить:
 Рейтинг: 0

Моабит дәфтәрләре / Моабитские тетради

АВЫРУ СЫЗМАЛАР

Җиңәр, ахры, мине юләр үлем,
Мин суыктан, беттән, ачлыктан
Үләрмендер шулай, мич башында
Туңып үлгән төсле карчыклар.

Хыялландым ядрә давылында
Батырларча сугышып үләргә…
Юк, булмады, сукыр лампа төсле
Калдым инде пыскып сүнәргә.

Юкка чыкты бик күп теләкләргә,
Күп эшләргә булган өмитләр.
Юкка яздым: «Көлеп үләрмен!» – дип,
Юк, үләсе килми, егетләр!

Күпмени соң әле эш кыйраттым,
Күпмени соң әле яшәдем?!
Хәзергедән бик күп файдалырак
Булыр төсле алда яшәвем.

Татымадым элек мин һичкайчан
Мондый көчле, мондый әрнешле
Йөрәктәге дәртне һәм нәфрәтне,
Мәхәббәтне, үчне, сагышны!

Әле сиздем кеше йөрәгенең
Шундый көчле яна алганын.
Аһ, үкенеч, ләкин бу ялкынны
Мин илемә бирә алмадым.

Үлеммени безгә үкенечле,
Халкың өчен булса үлемең?
Күтәралмыйм, дуслар, мин хурлыгын
Ачтан шулай егылып үлүнең.

Мин яшәргә телим бирер өчен
Илгә соңгы йөрәк тибешен.
Үлгәндә дә әйтә алсам иде,
Үлдем, диеп, туган ил өчен!

    Сентябрь, 1942

СЫРА ЗАЛЫНДА

Озак йөргәч урын алмаштырып,
Килеп ләктем сыра кибетенә…
Шушыннан да ипле урын булмас
Безнең ише бистә егетенә.

Элек, бәлки, актык җитмеш тингә
Мин бер чәркә сыра эчкәнмен.
Хәзер, көн дә калып, төбен чүмерәм
Һәр бушаган калын мичкәнең.

Монда көнгә йөзләп мичкә бушый,
Башым җитми минем шунсына:
Кем эченә шулай сыеп бетә
Йөз мичкәдән аккан бу сыра?

Ничек җитсен башың, үз эчеңдә
Ул мичкәнең төбе күпергәч,
Кубар төсле башың биеп йөргәч,
Битең, борының кызып бүртенгәч?

Кемнәр генә булмый безнең залда:
Артист, шагыйрь, күмер сатучы,
Композитор, кассир йә бухгалтер,
Йә шундыйны читтән атучы.

Киткән чакта кайсын озатасың
Назлап, сыйпап, мактап, иркәләп.
Ә кайберсен куып чыгарасың,
Якасыннан тотып, типкәләп.

Әйтмә инде, төрле хәлләр була,
Үз-үзеңнән кайчак куркасың!
Бер җирдә юк мондый кайнап торган
Кеше белән шешә боткасы.

Әнә… утыра анда бер директор,
Өстәлендә унлап шешәсе.
Сәгать саен аның эче үсә,
Сәгать саен шиңә кесәсе.

Менә артист… кичә ул туп-туры
Безнең залдан керде сәхнәгә,
Чалма киеп чыгып «Ревизор»да
Бөтен илгә булды мәсхәрә.

Яшел күзле мәшһүр шадра шагыйрь
Бездә яза бөтен шигырен,
Гонорары белән шул шигырьнең
Каплый бара сыра чыгымын.

Композитор беркөн безнең залда
Операга куйды апара,
Биш литрны көн дә өсти бара –
Апарасы һаман кабара.