Anonymous

Anonymous
Sabri Kaliç

2003’de 4chan.org sitesinde örgütlenmeye başladılar…

Kendilerini “isimsiz” anlamına gelen “Anonymous” diye tanıttılar…

Guy Fawkes’ın yüzünü maske olarak seçtiler…

Anon’lar adlarını duyurdukları ilk günden beri gündemimizden hiç düşmediler.

WikiLeaks, Wall Street, Arap Baharı gibi olaylarda, devletlere ve büyük şirketlere karşı protestocuların yanında yer alıp, internet üzerinden siber saldırılar düzenleyerek dikkatleri üzerine çektiler. CIA, Pentagon, FBI gibi ABD’nin en güçlü kurumlarının yüksek derecedeki güvenlikli web sitelerine, Türkiye, İspanya, Yunanistan, İsrail, İsveç, İran, Tunus ve Suriye gibi birçok ülkenin resmi web sitelerine yaptıkları saldırılarla, internet ve medya sansürüne karşı savaştılar.

Peki, kendilerine “Siber Aktivistler” diyen, neredeyse dünyanın her yerinde polis tarafından aranan bu insanlar kim?

Türkiye de ve Dünya da Anonymous hakkında yayınlanmış ilk araştırma olan bu kitap Anon’lar üzerindeki sır perdesini aralıyor.

Sabri Kaliç

Anonymous sanal alemin korsanları

GİRİŞ

Anonymous tüm gizli oluşumlar gibi gittikçe artan büyük bir ilgi görmeye devam ediyor. 2003 yılından beri hem de. Belli bir lidere bağlı olmayan bireylerden oluşması, her türlü otoriteye karşı olan tavırları, çağın son teknolojisi olan bilgisayar ve internete olan olağanüstü hakimiyetleri gibi nitelikleri de onları herkesin gözünde daha bir çekici kılıyor. Zaten adları olan “Anonymous” temelde “isimsiz, imzası belli olmayan” anlamına gelen Latince kökenli, Yunanca bir sözcüktür. İngiliz siyasal tarihinin en radikal eylemcisi Guy Fawkes’ın yüz görüntüsünü ödünç alıp, hepsinin tek kişi gibi davranmaları da aslında şan şöhret peşinde olmadıklarının bir kanıtı. İnternet dünyasının yeni kavramlarından biri olan hacktivist (hacker + activist[1 - Eylemci.]) sözcüğü ise Anonymous ailesi bireylerini tanımlamak için en çok kullanılan sözcük. Aslında birbirlerini çok da (belki de hiç) tanımayan bireyler olmalarına rağmen “saldırı” veya “operasyon” zamanları aynı ordunun askerleri gibi “birlik ve beraberlik” içinde hareket etmeleri ise onların takdire şayan diğer bir yönleri…

Anonymous üyelerini (kendilerini Anon olarak çağırmaktadırlar) tanımlayabilecek bir diğer sıfat da “özgürlükçü” olmalı. Çünkü başta bireysel özgürlükler ve internete erişim özgürlüğü gibi konularda en küçük bir ödün vermemeye kararlı görünüyorlar. Bu nedenle Türkiye gibi “filtre” adı altında insanların girdikleri her türlü sitenin izini süren ve bunu ileride o kişilerin aleyhinde kullanmaya niyetli ülkeler, Anonymous üyelerinin doğal düşmanlarının başında geliyorlar.

Anonymous üyelerini en çok ses getiren ve en takdir edilen bir başka özellikleri de, çocuk pornosu (Chris Forcand olayı), polis şiddeti (Bart Operasyonu), Wikileaks olayında yerleşik hükümetlere karşı duruşları veya din sömürüsü gibi olaylarda aldıkları insani ve özgürlükçü tavırlar. Hatta Chris Forcand olayı tarihe bir suçlunun sadece internet üzerinden takiple yakalandığı ilk polisiye olay olarak geçmiş durumda. Bu saydıklarımız ve daha başka diğerleri Anonymous üyelerinin akıllı, eğitimli, çağdaş ve özgürlükçü insanlar olduklarını düşündürüyor bizlere. Bu nedenle de onları incelemeye ve tanıtmaya çalışan bu kitabı hazırladık.

Son söz olarak da espri olarak kalmasını umduğumuz bir konu var: onları anlattık veya tanıtmaya çalıştık diye, dileriz Anonymous bizim de yayınevi sitemizi çökertmeye veya e-posta hesaplarımızı hacklemeye çalışmaz J Çünkü bunu yapmak isterlerse onları durduracak hiçbir güç yok…

    MAYA KİTAP

Anonymous kavramının kökeni

Anonymous (anonim) kelimesi Latince’de “isimsiz; yazanı, yapanı, söyleyeni bilinmeyen” anlamına gelir. Sanal alemdeki yansıması ise, bağımsız kullanıcıların internette dolaştırdığı resimler ve yorumların “anonim”liğinden (isimsizliğinden) kendini gösterir. Anonymous kavramının ortak kimlik açısından kullanımı ilk önce image board’larda[2 - Image board, daha çok fotoğraf ve video postalama yoluyla hareket eden internet forumlarıdır. İlk image board’lar Japonya’da yaratılmıştır ve bugün İngilizce olan image board’ların bile çoğunluğu Japon kültürüyle ilgilidir. Anonymous grubunun Japon “anime”lerine olan sevgisi hatırlanınca, oralardan ortaya çıkmaları şaşırtıcı değildir…] başladı. Gönderilen içeriğin kime ait olduğunu belirtmeden yorum yapan ziyaretçilere anonymous etiketi verilmekteydi. Bazı Imageboard kullanıcıları şakayla karışık sanki anonymous gerçek isimleriymiş, anonymous gerçek bir kişiymiş gibi davranmaya başladılar. Resimli forumların popülerliği arttıkça “Anonymous”un isimsiz bireylerin topluluğu olduğu fikri bir internet mem’i[3 - Mem (İngilizce: meme) Belli bir kültüre dahil bireyler arasında dolaşan ve zamanla özel bir anlam kazanabilen söz, fikir veya davranışlara verilen addır.] haline geldi. “Mem” kavramı ilk kez dünyaca ünlü İngiliz biyolog Richard Dawkins’in 1976 tarihli Bencil Gen adlı kitabında kullanılan bir kavramdır. Genel anlamda “fikirlerin ve kültürel değerlerin yayılmasındaki evrimsel ilkeler” olarak değerlendirilebilir. Dawkins’e göre evrimsel anlamda nasıl daha iyi genler ayakta kalıp daha bozuk genler yok olmaktaysa, kültürel anlamda da daha iyi mem’ler ayakta kalıp daha bozuk (ya da beğenilmeyen) mem’ler yok olmaktadır. Anonymous’un bir mem olarak kabul edilmesi, Dawkins’in kullandığı anlamda tartışmalı olsa da Anonymous’un kültürel anlamda “aday mem” olduğunu söylemek mümkündür.

Geniş anlamda düşünüldüğünde Anonymous sözcüğü her bir bireyin ve aynı zamanda tüm insanların isimsiz bir kolektif topluluk oluşturması fikrini temsil eder. Çok kişi tarafından kullanılan “Anonymous” takma adıyla paylaşımda bulunan kişiler aynı zamanda, hedonist (hazcı) ve çekincesi olmayan bir ortak online kimliği de benimsemiş oluyorlar. Bu, internetteki engellemelerin kaldırılması adına yapılmış hicivdir.

Anonymous hakkında yapılan tanımlar, bu kadar çok kişiyi içine alan bir konseptin tek bir tanıma sığmayacağının altını çiziyor. Bunun yerine Anonymous, algılanmış niteliklerini açıklayan aforizmalarla tanımlanır. Anonymous’un kendini tanımlarken kullandığı cümlelerden biri de şudur:

Biz Anonymous. Biz Lejyonuz. Biz affetmeyiz. Biz u-nutmayız. Bizi bekleyin.[4 - Anonymous Turkey başlıklı facebook.com sayfasından aynen]alınmıştır.

Kim bu Anonymous?

Anonymous 2003 yılında 4chan.org sitesinden yayılmaya başlayan bir internet oluşumu; kimliğini gizleyen birçok internet kullanıcısından oluşan anarşik bir küresel beyindir. Belli bir merkezi ve lideri olmayan, özellikle internet kısıtlamalarına ve insan hakları ihlallerine karşı yine internet üzerinden saldırı düzenleyen ve birbirinden bağımsız bireylerden oluşan büyük bir gruptur.

“İlk zamanlarda saldırılarını diğer birçok yerle birlikte 4chan.org gibi forumlarda ve ICQ sohbet odalarında koordine ederlerdi. 4chan.org büyük bir merkezdi, ancak ona Anonymous’un ana karargâhı diyemeyiz. Eskiden sahip oldukları en büyük merkez ise anonops.net idi, ancak sonraları o da kapatıldı.”

Bazılarına göre anonops.net, kapatılmadan önce Anonymous’un “ana sayfası”ydı. O dönemde bu sitede yayımlanan yazılardan birinde ise şöyle deniyordu:

“Bizler sansüre ve telif haksızlıklarına karşı savaşan isimsiz, merkezi olmayan bir hareketiz.”

Hareket ilk başta bir hedefe yönelik eğlence olarak başlasa da, 2008’den sonraki internet sansürlerine karşı protesto ve duruşları, uluslararası hacker’lıkla bağdaştırılmaya başlandı. Oluşum, WikiLeaks’in de üç ana başarı kaynağından biri olarak gösteriliyor. Gerek WikiLeaks’in gerekse de Wall Street İşgali eylemlerinin Anonymous’tan önce başladıkları ama gruptan destek aldıkları andan itibaren uluslararası üne kavuştukları herkesin kabul ettiği bir gerçek.

Dünyanın pek çok yerinden hacker’ların katıldığı ağda, belirgin bir hiyerarşi bulunmuyor. Gruba destek vermek isteyenler ücretsiz bir botnet yazılımını indirerek bilgisayarlarını Anonymous saldırıları için birer nefer haline getirebiliyor. Şu anda Anonyomus botnet’inde elli bine yakın bilgisayar olduğu tahmin ediliyor.

Anonops.net sitesi kapatılmadan önce yayınlanan “Hedef Önerileri” başlıklı bir konuda şöyle bir mesaj bulunur:

“Önerlerinizi aşağıdaki hatta ekleyin: www.alvarouribevelez.com. PayPal’ın ana sitesinin iyi bir saldırıya ihtiyacı var. Alışveriş yapıldıkça ve insanlar online alışverişleri için ödeme yapma ihtiyacı duydukça bu, onları epey sıkıntıya sokacak ve Wikileaks ve Anon ile uğraştıklarına pişman edecektir.”

Alvaro Uribe Velez’in 2002 – 2010 yılları arasında Kolombiya devlet başkanlığı yapmış olan bir politikacı olduğu düşünülürse, yukarıdaki paragrafta yer alan kişisel web sitesi göndermesinin ne anlama geldiği hakkında kimsenin bir fikri yok. Fakat şifreli bir mesaj olduğu düşünülebilir.

Anonymous’un internetteki uygulamalarının bir yan ürünü olan whyweprotest.net (nedenprotestoediyoruz.net) ise grubu daha iyi anlamamızı sağlıyor.

“Son zamanlarda Wikileaks ve Anonymous hakkındaki gelişmeler ve bilginin kontrol edilmesi whyweprotest.net sitesine olan ilginin ve katılımın artmasına yol açmıştır. Biz de bu enerji ve yaratıcılık ortamından ilham aldık. Artarak çoğalan farklı kullanıcılarımızı geniş bir yelpazede gerçek ve bağımsız değişim için bizimle işbirliği yapmaya davet ediyoruz.”

Grup ilk büyük eylemlerini WikiLeaks’i zor durumda bırakmaya çalışan PayPal, Visa ve MasterCard gibi ödeme ve kredi kartı firmalarına karşı yürüttü. Aynı gerekçeyle Amazon ve devlet bakanlıkları gibi pek çok siteye de saldıran grup, Tom Cruise ve John Travolta’nın üye olduğu Scientology tarikatına da uzun süredir saldırılar düzenliyor.

Grup internette dosya paylaşımını kısıtlayan ve erişimi engelleyen kişi, kurum ve devletlerin internet ortamındaki varlıklarını da sürekli bombalıyor.

Grup, manifestosunda internetin serbest ve açık bir platform olması için çalıştıklarını; son yıllarda hükümetlerin internetteki özgürlükleri kısıtlamak için yoğun bir kampanya başlattıklarını belirtiliyor.

Aynı zamanda diğer ifade özgürlüğü alanlarında tartışma başlatan grubun üyeleri, rollerinin “yasal bilgi yayma ve eylem gerçekleştirme yöntemlerinin tartışılabileceği güvenilir bir platform sağlamak” olduğunu savunmaktadır. Grup yaptığı açıklamalarda diğer marjinal eylemlere aracı olmayacaklarının altını çizmiştir:

“Diğer hiçbir sivil itaatsizlik durumunda yer almayız ve hem halkla ilişkiler, hem de teknik açıdan yasadışı faaliyetlerin planlanması ve teşvik edilmesine ev sahipliği yapmayız.”

Uzun zamandır tartışılan bir diğer nokta da Anonymous’un düzenli bir organizasyon, hatta bir örgüt olup olmadığıdır. Oluşumun yapısına bakıldığında bunun hiç de gerçekçi olmadığı görülecektir. Neden mi? Çünkü Anonymous’un bilinen üyeleri, yönergeleri, liderleri, temsilcileri veya bağlayıcı ilkeleri yoktur. Aksine, Anonymous kimliklerini ifşa etmeden birçok konuda birbirinden farklı fikirleri dile getiren, belli aralıklarla internette buluşan milyonlarca insanı, grubu ve bireyi tanımlayan bir kelimedir.

Anonymous’un bir yan grubu olan WhyWeProtest (WWP), Chanology Projesi olarak bilinen Scientology tarikatı karşıtı hareketin merkezi olmuştur. Anonymous’un kendini açık etmeyen ama oradan olduklarını ima eden bazı üyelerine göre gruba üyelik, şartlara bağlıdır ancak bu, online faaliyetlerde bulunurken kimliğini gizlemek gibi basit bir yöntemle kolayca elde edilebilir. Diğer taraftan birinin kimliğinin açığa çıkması gibi basit bir hareket de, o kişiyi Anonymous’tan otomatik olarak siler. Belli başlı Anonymous etkinliklerine katılımları yüzünden birçok eski üye ile röportaj yapılmış veya bu üyeler meşhur olmuştur. Anonymous’un kimlik yapısı sorulduğunda Komutan X Anonymous’un bir gençlik grubu olduğu yönündeki yaygın görüşün bir yanılgı olduğunu vurgulamıştır: “ Genel izlenim yanıltıcıdır. Burada çeşitli bilgisayar gruplarının yönetiminden gelen daha olgun insanlar da vardır ve bu insanlar gerek duyulursa Anon operasyonlarında egemen olarak görülen bazı ‘sert çocukları’ dizginleyebilirler.”

Bu arada merak edenlere söyleyelim: www.4chan.org adresine girmek istediğinizde karşınıza şu yazı çıkıyor:

5651 sayılı yasa uyarınca katalog suçlar kapsamında yapılan teknik inceleme ve hukuksal değerlendirme sonucunda; bu internet sitesi (4chan.org) hakkında Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı‘nın 28 / 01 / 2011 tarih ve 421.02.00.2011-039734 nolu kararı gereğince İDARİ TEDBİR uygulanmaktadır.

“ANONYMOUS: Biz lejyonuz.”

Kumandan X ve People’s Liberation Front – PLF (Halk Kurtuluş Cephesi)

Kumandan X’in[5 - X, bir harf olarak “bilinmeyen” kavramını karşılamaktadır ve Anonymous grubunun ruhuyla da örtüşmektedir.] elde bulunan video ve röportajlarında Anonymous hakkında diyor ki; Bizler bir terör örgütü değiliz.

2011 yılında Aaron Barr tarafından, Anonymous hakkında yapılan bir soruşturmanın merkezinde de Kumandan X vardı. Barr, Kumandan X’in San Francisco’lu bir bahçıvan olduğunu iddia etmişti. HBGary Federal’e yapılan saldırının ardından yapılan röportajında, Kumandan X, Barr onun grubun lideri olduğundan şüphelenirken, kendisi aslında sadece bir “nefer” olduğunu söyledi. Ancak Kumandan X, yetenekli bir hacker olduğunu ve dost bir örgüt olan PLF’nin kurucusu olduğunu da iddia ediyordu. Kumandan X’e göre, hacktivist kolektifi olan PLF 1985 yılında kurulmuş; Tunus, İran, Mısır ve Bahreyn’deki devlet web sitelerine karşı “hizmeti engelleme saldırısı” düzenlemek için Anonymous’un diğer bir alt grubu olan AnonOps ile birlikte çalışmıştır. Anonymous ve PLF arasındaki ilişkiyi anlatırken NATO’ya bir benzetme yapar ve PLF’nin belirli bir projeye dahil olup olmama kararı alabilen daha küçük bir alt grup olduğunu söyler. “ Hem AnonOps hem de PLF büyük internet grupları oluşturma kapasitesine sahiptir. Aralarındaki en büyük fark AnonOps’un çok büyük kuvvetlerle, ancak karar alma süreci yüzünden çok yavaş bir şekilde hareket etmesidir. PLF ise gibi çok daha hızlı hareket eder.”

Kumandan X kavramı ana akım medyanın Anonymous hakkında en çok nefret ettiği kavramlardan biridir. Çünkü PLF (Halk Kurtuluş Cephesi) gibi “tehlikeli” bir ad taşıyan bir oluşumun lideri olduğunu ve Anonymous’la ve destekçileriyle işbirliği yaptığını iddia eden bir figür hiç kuşkusuz tehlikeli gibi gösterilmek zorundadır. Oysa elde bazı 3. dünya ülkelerinin internet erişimi ve kişisel özgürlük konusundaki müdahalelerine itiraz etmekten başka hiçbir suçu olmayan bir “kumandan” bulunmaktadır. Tek itirafı da hem bir hacker olduğu, hem de bazı 3. dünya üyesi baskıcı rejimlerin internet sitelerine saldırıda bulunduğunu söylemesidir. Kendisinden bir “Siber Che Guevera” yaratmamak konusunda son derece dikkatli olan ana medya da Kumandan hakkında herhangi bir söz etmemek konusunda son derece dikkatli davranmaktadır…

Eylül 2011’de FBI tarafından California’da yakalanan 47 yaşındaki evsiz Chris Doyon’un Kumandan X olduğu konusunda bazı iddialarda bulunulduysa da, bu konuda kesin kanıtlara ulaşılamadığı için kısa sürede serbest bırakıldı. Ancak bu olayın ardından Kumandan X tarafından yazıldığı iddia edilen ve Annoymous’u anlatan bit kitabın 2012’de piyasaya çıkacağı bildirildi ve kitabın yazarı olarak görünen isim şuydu: Christopher Mark Doyon!

Anon’lar tarafından hazırlanan ve Kumandan X’i temsil eden bir grafiti.

Anonymous eylemlerini nasıl yapıyor?