Kırgız Çocuk Edebiyatından Seçmeler

ALTIN KUŞ

Bir varmış, bir yokmuş, evvel zaman içinde kalbur saman içinde fakir bir yaşlı adamın yalnız oğlu ve bir adet elma ağacı varmış. Elma ağacının en tepesinde bir elma yetişir, her yıl yaşlı adam ve eşi onu yerler ve yaşlanmazlarmış.

Bir yıl elma henüz olgunlaşmamışken kim olduğu belli olamayan biri elmayı yemiş. Elmanın kim tarafından yediğini bulamayıp, hayret içinde kalmışlar ve sırayla elma ağacının önünde nöbete durmuşlar.

İlk yıl boyunca yaşlı adam elma ağacının başında beklemiş. Ne gelen olmuş ne giden önceleri. Bir gece uyuyakalmış ve uyandığında elmayı yerinde bulamamış.

İkinci yıl elma ağacını yaşlı adamın eşi korumuş. Bir gece o da uyuya kalmış ve elmayı çaldırmış.

Üçüncü yıl elmayı koruma görevi çocuğun olmuş. Yaşlı karı kocanın oğlu hiç yerinde durmaz şeytana pabucunu tersten giydirirmiş. Bir gün çocuk gözlerini ayırmadan elmaya bakarken, bir altın kuş uçup gelmiş ve elmayı yemeye başlamış. Çocuk yayı ile kuşa ok atıp bir tane tüyünü düşürmüş.

Ertesi gün çocuk kanadı anne babasına gösterip ha bire “Ben bu altın kuşu nerde olursa olsun bulmadan rahat etmeyeceğim.” diyormuş. Nihayet sefere hazırlanıp, bohçasını bağlayıp, altın kuşu bulmak için yola çıkmış.

Çocuk yürüyüp durmuş yürüyüp durmuş gün üstünden gün, ay üstünden ay geçmiş. Bir gün çocuk yol ayrımına gelmiş. Yol üzerindeki taşta “sol yoldan gidersen kendin ölürsün, sağ yoldan gidersen atın ölür” yazısını okuyup: “kendim öleceğime atım ölsün” demiş ve sağ yoldan devam etmiş.

Çocuk yine kırk gün kırk gece durmadan yol almış. Atı ve kendisi bir deri bir kemik kalmış. Bohçasındaki yemekler tükenip, acı acına giderken aniden gök kurt çıkmış ve ona saldırmaya başlamış.

Çocuk bir sıçrayışta attan inip atını boğazlamış: “karnın açsa al ye bunu!” deyip etleri kurdun önüne atmış ve arkasına bakmadan kaçmış.

Çocuğun bu yaptığından kurt çok memnun olmuş “kendin çömez olsan da aklın varmış. Atın yarısını kendine al da benim sırtıma atla. Nereye gitmek istersen ben götüreyim.” demiş.

– Gitmek istediğim yer uzak, amacım altın kuşu bulmak, demiş çocuk.

– Öyleyse sırtıma atla da gözlerini kapat!, demiş kurt.

Çocuk kurdun sırtına atlayıp, gözlerini yummuş. Kurt dağlar üstüne dağlar geçmiş, aşılmayacak yolları aşmış. “Aç gözünü çocuk.” demiş birden.

Çocuk gözünü açınca bir de ne görsün koca bir şehre gelmişler. Kurt çocuğa bir ev göstermiş.

– Altın kuş bu evin içinde, altın bir kafeste oturuyor. Yavaşça gir ve ayaklarından tutmadan, kanatlarından kaptığın gibi dışarı çık” demiş.

Çocuk altın kuşu görünce sevincinden kurdun dediklerini unutmuş ve ayağında tutmuş. Kuşun ayağındaki çıngırak çalı vermiş ve bunu duyan muhafızlar da çocuğu yakalamış. Ertesi gün çocuğu padişahın önüne çıkarmışlar.

Padişah çocuğa kızarak:

– Sen neden benim altın kafesimde kuşumun uykusunu bölerek tanımadığın birisinin evinde geziyorsun?” demiş.

Çocuk padişahın kızgınlığından hiç korkmayarak:

– Padişahım bir sözüm var, beni susturabilirsiniz ama dilimi asla. Benim yaşlı anne babamın yalnız bir elma ağacı var. Her yıl onun tepesinde yetişen elmayı anne babam yiyerek bu sayede gençleşiyorlardı. Dört yıldır elmayı sizin kuş yiyip gidiyor. Anne ve babam bu yüzden yaşlandıkça yaşlanıyor. Altın kuşu bu yüzden bulmaya geldim, demiş.

O zaman padişah çocuğun cevabından memnun olmuş.

– Ooo sen yaşlı anne babanın hakkını arayan yiğit bir delikanlıymışsın. Eğer öyleyse ben sana altın kuşu vereyim. Ama bunun karşılığında sen diğer krallıktan altın yeleli, kartal gibi hızlı süzülen güzeller güzeli bir atı bana getireceksin, demiş.

Çocuk ne yapacağını bilemeden kurdun yanına gitmiş. Kurt yeniden çocuğu sırtına almış ve beraber yollar üstüne yollar aşmışlar.

Uzun süre yol aldıktan sonra kurt çocuğa:

– Aç gözünü! Dönüp dolaşıp gidersen kırk saray göreceksin onları geçerek devam edersen bir tane daha saray göreceksin. İşte o sarayın içinde altın tastan yem yiyen altın yeleli bir at var. Yavaşça gir ve atın dizgininden değil de yelesinden tutarak çıkar, demiş.

Çocuk saraya girmiş. Altın yeleli güzeller güzeli atı görünce heyecanlanıp kurdun dediklerini unutmuş. Atın dizgininden tuttuğu anda çıngırak çalınca çocuğu yakalamışlar. Padişahın önüne çıkarmışlar.

Çocuk başından geçenleri padişaha anlatınca padişah çocuktan razı olmuş.

– Sen anne babanın gençleştirmeye çalışan yiğit bir delikanlıymışsın. O zaman bu güzeller güzeli atı sana vereyim. Ama sen bunun karşılığında diğer krallıktan bana beli ince, yüzü ay gibi, kuş sesli, gün yüzlü, dünyanın en güzel kızı var. Onu getir, demiş.

Çocuk ne yapacağını bilemeyince kurdu bulmuş. Beraber yollar aşmışlar.

Bir süre yol aldıktan sonra kurt çocuğa:

– Aç gözünü! Yere in de beni burada bekle kıza ben gideyim, demiş.

Padişahın kızı kırk hizmetçisi ile gezmeye çıktığı sırada kurt da koca bir çınarın altına saklanmış. Çınar o kadar büyükmüş ki sekiz kişi ele ele tutuşsa yine çınarı sarmaya yetmezmiş. Çınarın tam altından fışkıran bir bulak varmış. Padişahın kızı her gün o çınarın altında dinlenir ve orada yıkanırmış. Kız çınara yakınlaştığı zaman kurt koşarak padişahın kızını kaçırmış.

Kurt direkt çocuğun yanına giderek ikisini sırtına alıp arkasına bakmadan koşmaya başlamış.

Yolda kız ile çocuk birbirlerine aşık olunca ikimizi birbirimizden ayırma diye kurda yalvarmışlar.

Kurt çocuğun ona yaptığı iyiliği hatırlayarak ona kıyamamış. Şehre vardıklarında padişahın kızından daha güzel kız bulup padişahın yanına götürmüşler. Çocuk böylece altını da almış.

Çocuk ve kız kartal gibi süzülen ata binerek yol almışlar.

Padişah şehirde buldukları güzel kızın yanına yaklaştığı zaman kurt aniden padişahın boynuna atlayarak onu öldürünce oradan kaçıp çocukla kızın yanına gitmiş.

Çocuk kurda yalvararak, şöyle söylemiş:

– “Yiğitliğini sonuna kadar devam ettir. Ne yaparsan yap bu atı da bana ver.”

Kurt çocuğun yaptığı iyiliği yine unutamayarak ona kıyamayınca şehirden yine güzeller güzeli bir at bulmuşlar. O atı padişahın önüne çıkarıp altın kuşu almışlar. Çocuk ve kız ata binerek kuşu ile beraber kendi memleketlerine dönmüşler.

Padişah çocuktan aldığı at ile avcılarını yanına alarak ava gitmiş.

Bereketli bir avdan sonra atlarını serbest bırakarak avladıkları geyik etinden şiş yaparak keyif çatmışlar.

Hava kararmaya başlayınca yavaştan ayaklandıklarında padişahın atını hiçbir yerde bulamamışlar ve eve yürüyerek gitmek zorunda kalmışlar.