banner banner banner
Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
Оценить:
 Рейтинг: 0

Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej


Wie dit het eerst ontdekte, heeft nooit zusters gehad. (Kto to pierwszy odkryl, nigdy nie mial siоstr; wie dit het eerst ontdekte – kto to pierwszy odkryl, heeft nooit zusters gehad – nigdy nie mial siоstr).

Liefde is een zaligheid. (Milosc to blogosc; liefde – milosc, is een zaligheid – to blogosc).

Men vlucht met het een of ander voorwerp naar het einde der aarde. (Uciekamy z jakims przedmiotem na koniec swiata; men vlucht – uciekamy, met het een of ander voorwerp – z jakims przedmiotem, naar het einde der aarde – na koniec swiata).

De aarde heeft geen einden, en die liefde is ook gekheid. (Ziemia nie ma koncоw, a ta milosc to tez szalenstwo; de aarde heeft geen einden – ziemia nie ma koncоw, en die liefde is ook gekheid – a ta milosc to tez szalenstwo).

Niemand kan zeggen dat ik niet goed leef met myn vrouw – zy is een dochter van Last & Co, makelaars in koffi – niemand kan iets op ons huwelyk aanmerken. (Nikt nie moze powiedziec, ze nie zyje dobrze z moja zona – jest cоrka Last & Co, maklerоw kawowych – nikt nie moze nic zarzucic naszemu malzenstwu; niemand kan zeggen – nikt nie moze powiedziec, dat ik niet goed leef met myn vrouw – ze nie zyje dobrze z moja zona, zy is een dochter van Last & Co – jest cоrka Last & Co, makelaars in koffi – maklerоw kawowych, niemand kan iets op ons huwelyk aanmerken – nikt nie moze nic zarzucic naszemu malzenstwu).

Ik ben lid van Artis, zy heeft een sjaallong van twee-en-negentig gulden, en van zulk een malle liefde die volstrekt aan het einde der aarde wil wonen, is toch tusschen ons nooit spraak geweest. (Jestem czlonkiem Artis, ona ma szal za dziewiecdziesiat dwa guldeny, i nigdy miedzy nami nie bylo mowy o takiej szalonej milosci, ktоra chce mieszkac na koncu swiata; ik ben lid van Artis – jestem czlonkiem Artis, zy heeft een sjaallong van twee-en-negentig gulden – ona ma szal za dziewiecdziesiat dwa guldeny, en van zulk een malle liefde – i nigdy miedzy nami, die volstrekt aan het einde der aarde wil wonen – o takiej szalonej milosci, ktоra chce mieszkac na koncu swiata, is toch tusschen ons nooit spraak geweest – nigdy nie bylo mowy).

Toen we getrouwd zyn, hebben wy een toertje naar den Haag gemaakt – ze heeft daar flanel gekocht, waarvan ik nog borstrokken draag – en verder heeft ons de liefde nooit de wereld ingejaagd. (Kiedy sie pobralismy, zrobilismy wycieczke do Hagi – tam kupila flanele, z ktоrej nadal nosze koszule – a milosc nigdy nas nie wyganiala w swiat; toen we getrouwd zyn – kiedy sie pobralismy, hebben wy een toertje naar den Haag gemaakt – zrobilismy wycieczke do Hagi, ze heeft daar flanel gekocht – tam kupila flanele, waarvan ik nog borstrokken draag – z ktоrej nadal nosze koszule, en verder heeft ons de liefde nooit de wereld ingejaagd – a milosc nigdy nas nie wyganiala w swiat).

Dus: alles gekheid en leugens! (Wiec: wszystko szalenstwo i klamstwa; dus – wiec, alles gekheid en leugens – wszystko szalenstwo i klamstwa).

En zou myn huwelyk nu minder gelukkig wezen, dan van de menschen die zich uit liefde de tering op den hals haalden, of de haren uit het hoofd? (Czy moje malzenstwo mialoby byc teraz mniej szczesliwe niz ludzi, ktоrzy z milosci narazali sie na gruzlice lub wyrywali sobie wlosy z glowy?; en zou myn huwelyk nu minder gelukkig wezen – czy moje malzenstwo mialoby byc teraz mniej szczesliwe, dan van de menschen – niz ludzi, die zich uit liefde de tering op den hals haalden – ktоrzy z milosci narazali sie na gruzlice, of de haren uit het hoofd – lub wyrywali sobie wlosy z glowy).

Of denkt ge dat myn huishouden iets minder wel geregeld is, dan het wezen zou als ik voor zeventien jaar myn meisjen in verzen gezegd had dat ik haar trouwen wilde? (Czy myslisz, ze moje gospodarstwo domowe jest mniej dobrze zorganizowane, niz byloby, gdybym siedemnascie lat temu powiedzial mojej dziewczynie w wierszach, ze chce ja poslubic?; of denkt ge dat myn huishouden iets minder wel geregeld is – czy myslisz, ze moje gospodarstwo domowe jest mniej dobrze zorganizowane, dan het wezen zou als ik voor zeventien jaar myn meisjen in verzen gezegd had – niz byloby, gdybym siedemnascie lat temu powiedzial mojej dziewczynie w wierszach, dat ik haar trouwen wilde – ze chce ja poslubic).

Gekheid! (Szalenstwo!; gekheid – szalenstwo).

Ik had dit toch even goed kunnen doen als ieder ander, want verzenmaken is een ambacht, zeker minder moeielyk dan ivoordraaien. (Moglem to zrobic rоwnie dobrze jak kazdy inny, bo pisanie wierszy to rzemioslo, z pewnoscia mniej trudne niz toczenie kosci sloniowej; ik had dit toch even goed kunnen doen als ieder ander – moglem to zrobic rоwnie dobrze jak kazdy inny, want verzenmaken is een ambacht – bo pisanie wierszy to rzemioslo, zeker minder moeielyk dan ivoordraaien – z pewnoscia mniej trudne niz toczenie kosci sloniowej).

Hoe zouden anders de ulevellen met deviezen zoo goedkoop wezen? (Jak inaczej kartki z sentencjami bylyby tak tanie?; hoe zouden anders de ulevellen met deviezen zoo goedkoop wezen – jak inaczej kartki z sentencjami bylyby tak tanie).

Frits zegt: ‘Uhlefeldjes’ ik weet niet, waarom? (Frits mоwi: „Uhlefeldjes” nie wiem, dlaczego?; Frits zegt – Frits mоwi, ‘Uhlefeldjes’ – „Uhlefeldjes”, ik weet niet, waarom – nie wiem, dlaczego).

En vraag eens naar den prys van een stel billardballen! (A zapytaj o cene zestawu bilardowych kul!; en vraag eens naar den prys van een stel billardballen – a zapytaj o cene zestawu bilardowych kul).

Ik heb niets tegen verzen op-zichzelf. (Nie mam nic przeciwko wierszom jako takim; ik heb niets tegen verzen op-zichzelf – nie mam nic przeciwko wierszom jako takim).

Wil men de woorden in 't gelid zetten, goed! Maar zeg niets wat niet waar is. (Jesli ktos chce ustawic slowa w rym, dobrze! Ale nie mоw nic, co nie jest prawda; wil men de woorden in 't gelid zetten – jesli ktos chce ustawic slowa w rym, goed – dobrze, maar zeg niets wat niet waar is – ale nie mоw nic, co nie jest prawda).

‘De lucht is guur, en 't is vier uur.’ Dit laat ik gelden, als het werkelyk guur en vier uur is. (Powietrze jest surowe, a jest czwarta godzina. To moge uznac, jesli rzeczywiscie jest surowe i jest czwarta godzina; de lucht is guur – powietrze jest surowe, en 't is vier uur – a jest czwarta godzina, dit laat ik gelden – to moge uznac, als het werkelyk guur en vier uur is – jesli rzeczywiscie jest surowe i jest czwarta godzina).

Maar als 't kwartier voor drie?n is, kan ik, die myn woorden niet in 't gelid zet, zeggen: ‘de lucht is guur, en 't is kwartier voor drie?n.’ (Ale jesli jest za pietnascie trzecia, moge, ja, ktоry nie ustawiam slоw w rym, powiedziec: „powietrze jest surowe, a jest za pietnascie trzecia”; maar als 't kwartier voor drie?n is – ale jesli jest za pietnascie trzecia, kan ik, die myn woorden niet in 't gelid zet – moge, ja, ktоry nie ustawiam slоw w rym, zeggen – powiedziec, de lucht is guur, en 't is kwartier voor drie?n – powietrze jest surowe, a jest za pietnascie trzecia).

De verzenmaker is door de guurheid van den eersten regel aan een vol uur gebonden. (Poeta jest zwiazany przez surowosc pierwszego wersu na pelna godzine; de verzenmaker is door de guurheid van den eersten regel aan een vol uur gebonden – poeta jest zwiazany przez surowosc pierwszego wersu na pelna godzine).

Het moet voor hem juist een, twee uur, enz. wezen, of de lucht mag niet guur zyn. (Dla niego musi to byc dokladnie jedna, druga godzina itp., albo powietrze nie moze byc surowe; het moet voor hem juist een, twee uur, enz. wezen – dla niego musi to byc dokladnie jedna, druga godzina itp., of de lucht mag niet guur zyn – albo powietrze nie moze byc surowe).

Zeven en negen is verboden door de maat. (Siedem i dziewiec jest zabronione przez metr; zeven en negen is verboden door de maat – siedem i dziewiec jest zabronione przez metr).

Daar gaat hy dan aan 't knoeien! (I wtedy zaczyna sie knuc; daar gaat hy dan aan 't knoeien – i wtedy zaczyna sie knuc).

Of het we?r moet veranderd, ?f de tyd. (Albo pogoda musi sie zmienic, albo czas; of het we?r moet veranderd – albo pogoda musi sie zmienic, ?f de tyd – albo czas).

Eеn van beiden is dan gelogen. (Jedno z dwоch jest wtedy klamstwem; ееn van beiden is dan gelogen – jedno z dwоch jest wtedy klamstwem).

En niet alleen die verzen lokken de jeugd tot onwaarheid. (I nie tylko te wiersze przyciagaja mlodziez do nieprawdy; en niet alleen die verzen lokken de jeugd tot onwaarheid – i nie tylko te wiersze przyciagaja mlodziez do nieprawdy).

Ga eens in den schouwburg, en luister dааr wat er voor leugens aan den man worden gebracht. (Idz do teatru i posluchaj, jakie klamstwa sa tam przedstawiane; ga eens in den schouwburg – idz do teatru, en luister dааr wat er voor leugens aan den man worden gebracht – i posluchaj, jakie klamstwa sa tam przedstawiane).

De held van 't stuk wordt uit het water gehaald door iemand die op 't punt staat bankroet te maken. (Bohater sztuki zostaje wyciagniety z wody przez kogos, kto jest na skraju bankructwa; de held van 't stuk – bohater sztuki, wordt uit het water gehaald – zostaje wyciagniety z wody, door iemand die op 't punt staat bankroet te maken – przez kogos, kto jest na skraju bankructwa).

Dan geeft hy hem zyn halve vermogen. (Nastepnie daje mu polowe swojego majatku; dan geeft hy hem zyn halve vermogen – nastepnie daje mu polowe swojego majatku).

Dat kan niet waar zyn. (To nie moze byc prawda; dat kan niet waar zyn – to nie moze byc prawda).

Toen onlangs op de Prinsengracht myn hoed te-water woei – Frits zegt: waaide – heb ik den man die hem my terugbracht, een dubbeltje gegeven, en hy was tevreden. (Kiedy niedawno na Prinsengracht mоj kapelusz wpadl do wody – Frits mоwi: wial – dalem czlowiekowi, ktоry mi go zwrоcil, dziesiec centоw i byl zadowolony; toen onlangs op de Prinsengracht myn hoed te-water woei – kiedy niedawno na Prinsengracht mоj kapelusz wpadl do wody, Frits zegt: waaide – Frits mоwi: wial, heb ik den man die hem my terugbracht – dalem czlowiekowi, ktоry mi go zwrоcil, een dubbeltje gegeven, en hy was tevreden – dziesiec centоw i byl zadowolony).

Ik weet wel dat ik iets meer had moeten geven als hy myzelf er uit gehaald had, maar zeker myn halve vermogen niet. (Wiem, ze powinienem dac troche wiecej, gdyby wyciagnal mnie samego, ale na pewno nie polowe mojego majatku; ik weet wel dat ik iets meer had moeten geven als hy myzelf er uit gehaald had – wiem, ze powinienem dac troche wiecej, gdyby wyciagnal mnie samego, maar zeker myn halve vermogen niet – ale na pewno nie polowe mojego majatku).

't Is immers duidelyk dat men op die wys maar tweemaal in 't water hoeft te vallen om doodarm te wezen. (To jasne, ze w ten sposоb wystarczy wpasc do wody dwa razy, aby byc zupelnie biednym; 't is immers duidelyk – to jasne, dat men op die wys maar tweemaal in 't water hoeft te vallen – ze w ten sposоb wystarczy wpasc do wody dwa razy, om doodarm te wezen – aby byc zupelnie biednym).

Wat het ergste is by zulke vertooningen op het tooneel, het publiek gewent zich zоо aan al die onwaarheden, dat het ze mooi vindt en toejuicht. (Najgorsze jest to, ze publicznosc tak bardzo przyzwyczaja sie do tych wszystkich nieprawd, ze uwaza je za piekne i bije im brawo; wat het ergste is by zulke vertooningen op het tooneel – najgorsze jest to, ze publicznosc tak bardzo przyzwyczaja sie do tych wszystkich nieprawd, het publiek gewent zich zоо aan al die onwaarheden – ze publicznosc tak bardzo przyzwyczaja sie do tych wszystkich nieprawd, dat het ze mooi vindt en toejuicht – ze uwaza je za piekne i bije im brawo).

Ik had wel eens lust zoo'n heel parterre in 't water te gooien, om te zien wie dat toejuichen gemeend had. (Czasami mam ochote wrzucic cala widownie do wody, zeby zobaczyc, kto naprawde bije brawo; ik had wel eens lust – czasami mam ochote, zoo'n heel parterre in 't water te gooien – wrzucic cala widownie do wody, om te zien wie dat toejuichen gemeend had – zeby zobaczyc, kto naprawde bije brawo).

Ik, die van waarheid houd, waarschuw ieder dat ik voor 't opvisschen van myn persoon geen zoo hoog bergloon betalen wil. (Ja, ktоry cenie prawde, ostrzegam wszystkich, ze nie chce placic tak wysokiej ceny za wyciagniecie mnie z wody; ik, die van waarheid houd – ja, ktоry cenie prawde, waarschuw ieder – ostrzegam wszystkich, dat ik voor 't opvisschen van myn persoon – ze za wyciagniecie mnie z wody, geen zoo hoog bergloon betalen wil – nie chce placic tak wysokiej ceny).

Wie met minder niet tevreden is, mag me laten liggen. (Kto nie jest zadowolony z mniejszej kwoty, moze mnie zostawic; wie met minder niet tevreden is – kto nie jest zadowolony z mniejszej kwoty, mag me laten liggen – moze mnie zostawic).

Alleen Zondags zou ik iets meer geven, omdat ik dan myn kantilje ketting draag, en een anderen rok. (Tylko w niedziele dalbym troche wiecej, poniewaz wtedy nosze mоj lancuszek z kantylami i inny plaszcz; alleen Zondags zou ik iets meer geven – tylko w niedziele dalbym troche wiecej, omdat ik dan myn kantilje ketting draag – poniewaz wtedy nosze mоj lancuszek z kantylami, en een anderen rok – i inny plaszcz).

Ja, dat tooneel bederft velen, meer nog dan de romans. (Tak, teatr psuje wielu ludzi, jeszcze bardziej niz powiesci; ja, dat tooneel bederft velen – tak, teatr psuje wielu ludzi, meer nog dan de romans – jeszcze bardziej niz powiesci).

Het is zoo aanschouwelyk! (To jest takie widowiskowe!; het is zoo aanschouwelyk – to jest takie widowiskowe).

Met wat klatergoud en wat kant van uitgeslagen papier, ziet er dat alles zoo aanlokkelyk uit. (Z odrobina blichtru i wycietego papieru, wszystko wyglada tak kuszaco; met wat klatergoud en wat kant van uitgeslagen papier – z odrobina blichtru i wycietego papieru, ziet er dat alles zoo aanlokkelyk uit – wszystko wyglada tak kuszaco).

Voor kinderen, meen ik, en voor menschen die niet in zaken zyn. (Dla dzieci, mysle, i dla ludzi, ktоrzy nie sa w biznesie; voor kinderen, meen ik – dla dzieci, mysle, en voor menschen die niet in zaken zyn – i dla ludzi, ktоrzy nie sa w biznesie).

Zelfs als die tooneelmenschen armoede willen voorstellen, is hun voorstelling altyd leugenachtig. (Nawet jesli ci ludzie teatralni chca przedstawic biede, ich przedstawienie zawsze jest klamliwe; zelfs als die tooneelmenschen armoede willen voorstellen – nawet jesli ci ludzie teatralni chca przedstawic biede, is hun voorstelling altyd leugenachtig – ich przedstawienie zawsze jest klamliwe).

Een meisje wier vader bankroet maakte, werkt om de familie te onderhouden. (Dziewczyna, ktоrej ojciec zbankrutowal, pracuje, aby utrzymac rodzine; een meisje wier vader bankroet maakte – dziewczyna, ktоrej ojciec zbankrutowal, werkt om de familie te onderhouden – pracuje, aby utrzymac rodzine).

Heel goed. (Bardzo dobrze; heel goed – bardzo dobrze).

Daar zit ze dan te naaien, te breien of te borduren. (Siedzi tam, szyjac, dziergajac lub haftujac; daar zit ze dan te naaien – siedzi tam, szyjac, te breien of te borduren – dziergajac lub haftujac).

Maar tel nu eens de steken die ze doet gedurende het heele bedryf. (Ale policz teraz sciegi, ktоre wykonuje przez caly czas; maar tel nu eens de steken die ze doet – ale policz teraz sciegi, gedurende het heele bedryf – przez caly czas).

Ze praat, ze zucht, ze loopt naar 't venster, maar werken doet ze niet. (Ona rozmawia, wzdycha, podchodzi do okna, ale nie pracuje; ze praat, ze zucht, ze loopt naar 't venster – ona rozmawia, wzdycha, podchodzi do okna, maar werken doet ze niet – ale nie pracuje).

De familie die van dezen arbeid leven kan, heeft weinig noodig. (Rodzina, ktоra moze zyc z tej pracy, potrzebuje niewiele; de familie die van dezen arbeid leven kan – rodzina, ktоra moze zyc z tej pracy, heeft weinig noodig – potrzebuje niewiele).

Zoo'n meisjen is natuurlyk de heldin. (Taka dziewczyna jest oczywiscie bohaterka; zoo'n meisjen is natuurlyk de heldin – taka dziewczyna jest oczywiscie bohaterka).