banner banner banner
Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej
Оценить:
 Рейтинг: 0

Nauka Holenderskiego przez Literaturę: Analiza i Tłumaczenie 'Max Havelaar' z Klasyki Niderlandzkiej


Ze heeft eenige verleiders de trappen afgeworpen, ze roept gedurig: ‘o myne moeder, o, myne moeder!’ en stelt dus de deugd voor. (Ona zrzucila kilku uwodzicieli ze schodоw, ciagle wola: „o moja matko, o, moja matko!” i w ten sposоb przedstawia cnote; ze heeft eenige verleiders de trappen afgeworpen – ona zrzucila kilku uwodzicieli ze schodоw, ze roept gedurig – ciagle wola, o myne moeder, o, myne moeder – o moja matko, o, moja matko, en stelt dus de deugd voor – i w ten sposоb przedstawia cnote).

Wat is dat voor een deugd, die een vol jaar noodig heeft voor een paar wollen kousen? (Co to za cnota, ktоra potrzebuje pelnego roku na pare welnianych skarpet?; wat is dat voor een deugd – co to za cnota, die een vol jaar noodig heeft – ktоra potrzebuje pelnego roku, voor een paar wollen kousen – na pare welnianych skarpet).

Geeft dit alles niet valsche denkbeelden van deugd, en ‘werken voor den kost’? (Czy to wszystko nie daje falszywych wyobrazen o cnocie i „pracy na zycie”?; geeft dit alles niet valsche denkbeelden van deugd – czy to wszystko nie daje falszywych wyobrazen o cnocie, en ‘werken voor den kost’ – i „pracy na zycie”).

Alles gekheid en leugens! (Wszystko szalenstwo i klamstwa; alles gekheid en leugens – wszystko szalenstwo i klamstwa).

Dan komt haar eerste minnaar – die vroeger klerk was aan 't kopieboek, maar nu schatryk – op-eens terug, en trouwt haar. (Nastepnie wraca jej pierwszy ukochany – ktоry wczesniej byl urzednikiem przy kopiarce, ale teraz jest bogaty – i zeni sie z nia; dan komt haar eerste minnaar – nastepnie wraca jej pierwszy ukochany, die vroeger klerk was aan 't kopieboek – ktоry wczesniej byl urzednikiem przy kopiarce, maar nu schatryk – ale teraz jest bogaty, op-eens terug, en trouwt haar – i zeni sie z nia).

Ook weer leugens. (Znоw klamstwa; ook weer leugens – znоw klamstwa).

Wie geld heeft, trouwt geen meisjen uit een gefailleerd huis. (Kto ma pieniadze, nie zeni sie z dziewczyna z bankrutujacego domu; wie geld heeft – kto ma pieniadze, trouwt geen meisjen uit een gefailleerd huis – nie zeni sie z dziewczyna z bankrutujacego domu).

En als ge meent, dat dit op het tooneel er dооr kan als uitzondering, blyft toch myn aanmerking bestaan, dat men den zin voor waarheid bederft by het volk, dat de uitzondering als regel aanneemt, en dat men de publieke zedelykheid ondermynt, door het te gewennen iets toetejuichen op het tooneel, wat door elk fatsoenlyk makelaar of koopman voor een bespottelyke krankzinnigheid wordt gehouden in de wereld. (A jesli uwazasz, ze to na scenie moze przejsc jako wyjatek, to i tak pozostaje moje zastrzezenie, ze psuje sie poczucie prawdy w ludziach, ktоrzy biora wyjatek za regule, i podkopuje sie publiczna moralnosc, przyzwyczajajac ludzi do oklaskiwania czegos na scenie, co kazdy przyzwoity makler lub kupiec uwaza za smieszna szalenstwo w swiecie; en als ge meent – a jesli uwazasz, dat dit op het tooneel er dооr kan als uitzondering – ze to na scenie moze przejsc jako wyjatek, blyft toch myn aanmerking bestaan – to i tak pozostaje moje zastrzezenie, dat men den zin voor waarheid bederft by het volk – ze psuje sie poczucie prawdy w ludziach, dat de uitzondering als regel aanneemt – ktоrzy biora wyjatek za regule, en dat men de publieke zedelykheid ondermynt – i podkopuje sie publiczna moralnosc, door het te gewennen iets toetejuichen op het tooneel – przyzwyczajajac ludzi do oklaskiwania czegos na scenie, wat door elk fatsoenlyk makelaar of koopman voor een bespottelyke krankzinnigheid wordt gehouden in de wereld – co kazdy przyzwoity makler lub kupiec uwaza za smieszna szalenstwo w swiecie).

Toen ik trouwde, waren wy op 't kantoor van myn schoonvader – Last & Co – met ons dertienen, en er ging wat om! (Kiedy sie ozenilem, bylismy w biurze mojego tescia – Last & Co – w trzynastu, i wiele sie dzialo!; toen ik trouwde – kiedy sie ozenilem, waren wy op 't kantoor van myn schoonvader – bylismy w biurze mojego tescia, Last & Co – Last & Co, met ons dertienen – w trzynastu, en er ging wat om – i wiele sie dzialo).

En nog meer leugens op het tooneel. (I jeszcze wiecej klamstw na scenie; en nog meer leugens op het tooneel – i jeszcze wiecej klamstw na scenie).

Als de held met zyn styven komediestap weggaat om 't verdrukte vaderland te redden, waarom gaat dan de dubbele achterdeur altyd vanzelf open? (Kiedy bohater z sztywnym krokiem komedianta odchodzi, by ratowac uciskany kraj, dlaczego tylne drzwi zawsze otwieraja sie same?; als de held met zyn styven komediestap weggaat – kiedy bohater z sztywnym krokiem komedianta odchodzi, om 't verdrukte vaderland te redden – by ratowac uciskany kraj, waarom gaat dan de dubbele achterdeur altyd vanzelf open – dlaczego tylne drzwi zawsze otwieraja sie same).

En verder, hoe kan de persoon die in verzen spreekt, voorzien wat de ander te antwoorden heeft, om hem 't rym gemakkelyk te maken? (I dalej, jak osoba mоwiaca wierszem moze przewidziec, co drugi ma odpowiedziec, aby ulatwic mu rymowanie?; en verder, hoe kan de persoon die in verzen spreekt – i dalej, jak osoba mоwiaca wierszem, voorzien wat de ander te antwoorden heeft – moze przewidziec, co drugi ma odpowiedziec, om hem 't rym gemakkelyk te maken – aby ulatwic mu rymowanie).

Als de veldheer tot de prinses zegt: ‘mevrouw, het is te laat, de poorten zyn gesloten’ hoe kan hy dan vooruit weten, dat zy zeggen wil: ‘welaan dan, onversaagd, men doe het zwaard ontblooten’? (Kiedy dowоdca mоwi do ksiezniczki: „pani, jest za pоzno, bramy sa zamkniete”, skad moze wiedziec, ze ona chce powiedziec: „no cоz, odwaznie, wyciagnijmy miecz”?; als de veldheer tot de prinses zegt – kiedy dowоdca mоwi do ksiezniczki, mevrouw, het is te laat, de poorten zyn gesloten – pani, jest za pоzno, bramy sa zamkniete, hoe kan hy dan vooruit weten – skad moze wiedziec, dat zy zeggen wil – ze ona chce powiedziec, welaan dan, onversaagd, men doe het zwaard ontblooten – no cоz, odwaznie, wyciagnijmy miecz).

Want als zy nu eens, hoorende dat de poort toe was, antwoordde dat ze dan wat wachten zou tot er geopend werd, of dat zy een andermaal eens terug zou komen, waar bleef dan maat en rym? (Bo gdyby uslyszala, ze brama jest zamknieta, odpowiedziala, ze poczeka, az zostanie otwarta, albo ze wrоci kiedy indziej, gdzie wtedy bylby rym i miara?; want als zy nu eens – bo gdyby uslyszala, hoorende dat de poort toe was – ze brama jest zamknieta, antwoordde dat ze dan wat wachten zou tot er geopend werd – odpowiedziala, ze poczeka, az zostanie otwarta, of dat zy een andermaal eens terug zou komen – albo ze wrоci kiedy indziej, waar bleef dan maat en rym – gdzie wtedy bylby rym i miara).

Is het dus niet een pure leugen, als de veldheer de prinses vragend aanziet, om te weten wat ze doen wil na 't poortsluiten? (Czy to nie jest czyste klamstwo, gdy dowоdca patrzy pytajaco na ksiezniczke, aby wiedziec, co chce zrobic po zamknieciu bramy?; is het dus niet een pure leugen – czy to nie jest czyste klamstwo, als de veldheer de prinses vragend aanziet – gdy dowоdca patrzy pytajaco na ksiezniczke, om te weten wat ze doen wil na 't poortsluiten – aby wiedziec, co chce zrobic po zamknieciu bramy).

Nog-eens: als 't mensch nu eens lust had gehad te gaan slapen, in plaats van iets te ontblooten? (Jeszcze raz: co jesli osoba mialaby ochote pоjsc spac, zamiast cos odkryc?; nog-eens – jeszcze raz, als 't mensch nu eens lust had gehad – co jesli osoba mialaby ochote, te gaan slapen – pоjsc spac, in plaats van iets te ontblooten – zamiast cos odkryc).

Alles leugens! (Wszystko klamstwa!; alles leugens – wszystko klamstwa).

En dan die beloonde deugd! O, o, o! (I ta nagrodzona cnota! O, o, o!; en dan die beloonde deugd – i ta nagrodzona cnota, o, o, o – o, o, o).

Ik ben sedert zeventien jaren makelaar in koffi – Lauriergracht, No 37 – en heb dus al zoo-iets by-gewoond, maar het stuit my altyd vreeselyk, als ik de goede lieve waarheid zоо zie verdraaien. (Od siedemnastu lat jestem maklerem kawowym – Lauriergracht nr 37 – i widzialem cos takiego, ale zawsze mnie to przeraza, gdy widze, jak dobra, kochana prawda jest tak znieksztalcana; ik ben sedert zeventien jaren makelaar in koffi – od siedemnastu lat jestem maklerem kawowym, Lauriergracht, No 37 – Lauriergracht nr 37, en heb dus al zoo-iets by-gewoond – i widzialem cos takiego, maar het stuit my altyd vreeselyk – ale zawsze mnie to przeraza, als ik de goede lieve waarheid zоо zie verdraaien – gdy widze, jak dobra, kochana prawda jest tak znieksztalcana).

Beloonde deugd? (Nagrodzona cnota?; beloonde deugd – nagrodzona cnota).

Is 't niet om van de deugd een handelsartikel te maken? (Czy nie chodzi o to, by cnote uczynic towarem handlowym?; is 't niet om van de deugd een handelsartikel te maken – czy nie chodzi o to, by cnote uczynic towarem handlowym).

Het is zoo niet in de wereld, en 't is goed dat het niet zoo is. (Tak nie jest na swiecie i dobrze, ze tak nie jest; het is zoo niet in de wereld – tak nie jest na swiecie, en 't is goed dat het niet zoo is – i dobrze, ze tak nie jest).

Want waar bleef de verdienste, als de deugd beloond werd? (Bo gdzie bylaby zasluga, gdyby cnota byla nagradzana?; want waar bleef de verdienste – bo gdzie bylaby zasluga, als de deugd beloond werd – gdyby cnota byla nagradzana).

Waartoe dus die infame leugens altyd voorgewend? (Dlaczego wiec zawsze udaje sie te haniebne klamstwa?; waartoe dus die infame leugens altyd voorgewend – dlaczego wiec zawsze udaje sie te haniebne klamstwa).

Daar is by-voorbeeld Lukas, onze pakhuisknecht, die reeds by den vader van Last & Co heeft gewerkt – de firma was toen Last & Meyer, maar de Meyers zyn er lang uit – d?t was dan toch wel een deugdzaam man. (Wezmy na przyklad Lukasa, naszego magazyniera, ktоry pracowal juz u ojca Last & Co – firma nazywala sie wtedy Last & Meyer, ale Meyerowie od dawna nie maja z nia nic wspоlnego – to byl cnotliwy czlowiek; daar is by-voorbeeld Lukas – wezmy na przyklad Lukasa, onze pakhuisknecht – naszego magazyniera, die reeds by den vader van Last & Co heeft gewerkt – ktоry pracowal juz u ojca Last & Co, de firma was toen Last & Meyer – firma nazywala sie wtedy Last & Meyer, maar de Meyers zyn er lang uit – ale Meyerowie od dawna nie maja z nia nic wspоlnego, d?t was dan toch wel een deugdzaam man – to byl cnotliwy czlowiek).

Geen boon kwam er ooit te-kort, hy ging stipt naar de kerk, en drinken deed hy niet. (Nigdy nie brakowalo zadnej fasoli, regularnie chodzil do kosciola i nie pil; geen boon kwam er ooit te-kort – nigdy nie brakowalo zadnej fasoli, hy ging stipt naar de kerk – regularnie chodzil do kosciola, en drinken deed hy niet – i nie pil).

Als myn schoonvader te Driebergen was, bewaarde hy het huis, en de kas, en alles. (Kiedy mоj tesc byl w Driebergen, pilnowal domu, kasy i wszystkiego; als myn schoonvader te Driebergen was – kiedy mоj tesc byl w Driebergen, bewaarde hy het huis, en de kas, en alles – pilnowal domu, kasy i wszystkiego).

Eens heeft hy aan de Bank zeventien gulden te veel ontvangen, en, hy bracht ze terug. (Pewnego razu otrzymal od Banku siedemnascie guldenоw za duzo i oddal je; eens heeft hy aan de Bank zeventien gulden te veel ontvangen – pewnego razu otrzymal od Banku siedemnascie guldenоw za duzo, en, hy bracht ze terug – i oddal je).

Hy is nu oud en jichtig, en kan niet meer dienen. (Jest teraz stary i chory na dne, i nie moze juz sluzyc; hy is nu oud en jichtig – jest teraz stary i chory na dne, en kan niet meer dienen – i nie moze juz sluzyc).

Nu heeft hy niets, want er gaat veel by ons om, en we hebben jong volk noodig. (Teraz nie ma nic, bo u nas duzo sie dzieje, a my potrzebujemy mlodych ludzi; nu heeft hy niets – teraz nie ma nic, want er gaat veel by ons om – bo u nas duzo sie dzieje, en we hebben jong volk noodig – a my potrzebujemy mlodych ludzi).

Welnu, ik houd dien Lukas voor zeer deugdzaam, maar wordt hy nu beloond? (Cоz, uwazam Lukasa za bardzo cnotliwego, ale czy teraz jest nagradzany?; welnu, ik houd dien Lukas voor zeer deugdzaam – cоz, uwazam Lukasa za bardzo cnotliwego, maar wordt hy nu beloond – ale czy teraz jest nagradzany).

Komt er een prins die hem diamanten geeft, of een fee die hem boterhammen smeert? (Czy przychodzi ksiaze, ktоry daje mu diamenty, albo wrоzka, ktоra smaruje mu kanapki?; komt er een prins die hem diamanten geeft – czy przychodzi ksiaze, ktоry daje mu diamenty, of een fee die hem boterhammen smeert – albo wrоzka, ktоra smaruje mu kanapki).

Waarachtig niet! (Na pewno nie!; waarachtig niet – na pewno nie).

Hy is arm, en blyft arm, en dit moet ook zoo wezen. (Jest biedny i pozostaje biedny, i tak powinno byc; hy is arm – jest biedny, en blyft arm – i pozostaje biedny, en dit moet ook zoo wezen – i tak powinno byc).

Ik kan hem niet helpen – want we hebben jong volk noodig, omdat er zooveel by ons omgaat – maar al kon ik, waar bleef zyn verdienste, als hy nu op zyn ouden dag een gemakkelyk leven leiden kon? (Nie moge mu pomоc – bo potrzebujemy mlodych ludzi, poniewaz u nas duzo sie dzieje – ale nawet gdybym mоgl, gdzie bylaby jego zasluga, gdyby teraz na starosc mоgl wiesc wygodne zycie?; ik kan hem niet helpen – nie moge mu pomоc, want we hebben jong volk noodig – bo potrzebujemy mlodych ludzi, omdat er zooveel by ons omgaat – poniewaz u nas duzo sie dzieje, maar al kon ik – ale nawet gdybym mоgl, waar bleef zyn verdienste – gdzie bylaby jego zasluga, als hy nu op zyn ouden dag een gemakkelyk leven leiden kon – gdyby teraz na starosc mоgl wiesc wygodne zycie).

Dan zouden alle pakhuisknechts wel deugdzaam worden, en iedereen, hetgeen Gods bedoeling niet wezen kan, omdat er dan geen byzondere belooning voor de braven overbleef hier-namaals. (Wtedy wszyscy magazynierzy i kazdy inny byliby cnotliwi, co nie moze byc zamiarem Boga, poniewaz wtedy nie byloby specjalnej nagrody dla dobrych ludzi w zaswiatach; dan zouden alle pakhuisknechts wel deugdzaam worden – wtedy wszyscy magazynierzy byliby cnotliwi, en iedereen – i kazdy inny, hetgeen Gods bedoeling niet wezen kan – co nie moze byc zamiarem Boga, omdat er dan geen byzondere belooning voor de braven overbleef hier-namaals – poniewaz wtedy nie byloby specjalnej nagrody dla dobrych ludzi w zaswiatach).

Maar op een tooneel verdraaien ze dat…alles leugens! (Ale na scenie to przekrecaja… wszystko klamstwa!; maar op een tooneel verdraaien ze dat – ale na scenie to przekrecaja, alles leugens – wszystko klamstwa).

Ik ben ook deugdzaam, maar vraag ik hiervoor belooning? (Tez jestem cnotliwy, ale czy za to prosze o nagrode?; ik ben ook deugdzaam – tez jestem cnotliwy, maar vraag ik hiervoor belooning – ale czy za to prosze o nagrode).

Als myn zaken goed gaan – en dit doen ze – als myn vrouw en kinderen gezond zyn, zoodat ik geen gemaal heb met dokter en apteker… (Jesli moje sprawy ida dobrze – a tak jest – jesli moja zona i dzieci sa zdrowe, wiec nie mam do czynienia z lekarzem i aptekarzem…; als myn zaken goed gaan – jesli moje sprawy ida dobrze, en dit doen ze – a tak jest, als myn vrouw en kinderen gezond zyn – jesli moja zona i dzieci sa zdrowe, zoodat ik geen gemaal heb met dokter en apteker – wiec nie mam do czynienia z lekarzem i aptekarzem).

als ik jaar-in jaar-uit een sommetje kan ter-zy leggen voor den ouden dag… (jesli rok po roku moge odkladac troche pieniedzy na starosc…; als ik jaar-in jaar-uit een sommetje kan ter-zy leggen – jesli rok po roku moge odkladac troche pieniedzy, voor den ouden dag – na starosc).

als Frits knap opgroeit, om later in myn plaats te komen als ik naar Driebergen ga… (jesli Frits dobrze sie rozwija, aby pоzniej mnie zastapic, gdy pоjde do Driebergen…; als Frits knap opgroeit – jesli Frits dobrze sie rozwija, om later in myn plaats te komen – aby pоzniej mnie zastapic, als ik naar Driebergen ga – gdy pоjde do Driebergen).

zie, dan ben ik heel tevreden. (Wtedy jestem bardzo zadowolony; zie, dan ben ik heel tevreden – wtedy jestem bardzo zadowolony).

Maar dit alles is een natuurlyk gevolg van de omstandigheden, en omdat ik op de zaken pas. (Ale to wszystko jest naturalnym wynikiem okolicznosci i dlatego, ze dbam o interesy; maar dit alles is een natuurlyk gevolg van de omstandigheden – ale to wszystko jest naturalnym wynikiem okolicznosci, en omdat ik op de zaken pas – i dlatego, ze dbam o interesy).

Voor myn deugd eisch ik niets. (Nie zadam niczego za moja cnote; voor myn deugd eisch ik niets – nie zadam niczego za moja cnote).

En dat ik toch deugdzaam b?n, blykt uit myn liefde voor de waarheid. (A to, ze jestem cnotliwy, wynika z mojej milosci do prawdy; en dat ik toch deugdzaam b?n – a to, ze jestem cnotliwy, blykt uit myn liefde voor de waarheid – wynika z mojej milosci do prawdy).

Deze is, na myn gehechtheid aan het geloof, myn hoofdneiging. (Jest to, po mojej przywiazaniu do wiary, moja glоwna sklonnosc; deze is, na myn gehechtheid aan het geloof – jest to, po mojej przywiazaniu do wiary, myn hoofdneiging – moja glоwna sklonnosc).

En ik wenschte dat ge hiervan overtuigd waart, lezer, omdat het de verontschuldiging is voor 't schryven van dit boek. (I chcialbym, abys, czytelniku, byl o tym przekonany, poniewaz jest to usprawiedliwienie dla napisania tej ksiazki; en ik wenschte dat ge hiervan overtuigd waart, lezer – i chcialbym, abys, czytelniku, byl o tym przekonany, omdat het de verontschuldiging is voor 't schryven van dit boek – poniewaz jest to usprawiedliwienie dla napisania tej ksiazki).

Een tweede neiging, die my even sterk als waarheidsliefde beheerscht, is de hartstocht voor myn vak. (Druga sklonnoscia, ktоra rzadzi mna rоwnie mocno jak milosc do prawdy, jest pasja do mojego zawodu; een tweede neiging, die my even sterk als waarheidsliefde beheerscht – druga sklonnoscia, ktоra rzadzi mna rоwnie mocno jak milosc do prawdy, is de hartstocht voor myn vak – jest pasja do mojego zawodu).

Ik ben namelyk makelaar in koffi, Lauriergracht No 37. (Jestem bowiem maklerem kawowym, Lauriergracht nr 37; ik ben namelyk makelaar in koffi – jestem bowiem maklerem kawowym, Lauriergracht No 37 – Lauriergracht nr 37).

Welnu, lezer, aan myn onkreukbare liefde voor de waarheid, en aan myn yver voor de zaken, hebt gy te danken dat deze bladen geschreven zyn. (Cоz, czytelniku, mojej nieskazitelnej milosci do prawdy i mojej gorliwosci w interesach zawdzieczasz, ze te strony zostaly napisane; welnu, lezer – cоz, czytelniku, aan myn onkreukbare liefde voor de waarheid – mojej nieskazitelnej milosci do prawdy, en aan myn yver voor de zaken – i mojej gorliwosci w interesach, hebt gy te danken dat deze bladen geschreven zyn – zawdzieczasz, ze te strony zostaly napisane).