Ik zal u vertellen hoe dit is toegegaan. (Opowiem ci, jak do tego doszlo; ik zal u vertellen hoe dit is toegegaan – opowiem ci, jak do tego doszlo).
Daar ik nu voor 't oogenblik afscheid van u neem – ik moet naar de beurs – noodig ik u straks op een tweede hoofdstuk. (Poniewaz teraz chwilowo sie z toba zegnam – musze isc na gielde – zapraszam cie pоzniej na drugi rozdzial; daar ik nu voor 't oogenblik afscheid van u neem – poniewaz teraz chwilowo sie z toba zegnam, ik moet naar de beurs – musze isc na gielde, noodig ik u straks op een tweede hoofdstuk – zapraszam cie pоzniej na drugi rozdzial).
Tot weerziens dus! (Do zobaczenia zatem!; tot weerziens dus – do zobaczenia zatem).
Eilieve, steek het by u… 't is een kleine moeite… het kan te-pas komen… ei zie, daar is het: een adreskaartje! (Prosze, wez to ze soba… to maly wysilek… moze sie przydac… o, zobacz, tu jest: wizytоwka!; eilieve, steek het by u – prosze, wez to ze soba, 't is een kleine moeite – to maly wysilek, het kan te-pas komen – moze sie przydac, ei zie, daar is het: een adreskaartje – o, zobacz, tu jest: wizytоwka).
Die Co ben ik, sedert de Meyers er uit zyn… de oude Last is myn schoonvader. (Jestem Co, odkad Meyers odeszli… stary Last to mоj tesc; die Co ben ik – jestem Co, sedert de Meyers er uit zyn – odkad Meyers odeszli, de oude Last is myn schoonvader – stary Last to mоj tesc).
Rozdzial 2: Decyzja o napisaniu ksiazki
Tweede hoofdstuk
Het was slap op de beurs, maar de voorjaarsveiling zal 't wel goed maken. (Bylo malo ruchu na gieldzie, ale wiosenna aukcja na pewno to naprawi; het – to, was – bylo, slap – malo ruchu, op de beurs – na gieldzie, maar – ale, de voorjaarsveiling – wiosenna aukcja, zal 't wel goed maken – na pewno to naprawi).
Denk niet dat er niets by ons omgaat. By Busselinck & Waterman is 't nog slapper. (Nie mysl, ze u nas nic sie nie dzieje. U Busselinck & Waterman jest jeszcze gorzej; denk niet – nie mysl, dat er niets by ons omgaat – ze u nas nic sie nie dzieje, by – u, Busselinck & Waterman – Busselinck & Waterman, is 't nog slapper – jest jeszcze gorzej).
Een vreemde wereld! Men woont zoo iets by, als men zoo'n twintig jaren de beurs bezoekt. (Dziwny swiat! Takie rzeczy sie widzi, kiedy sie przez okolo dwadziescia lat odwiedza gielde; een vreemde wereld – dziwny swiat, men woont zoo iets by – takie rzeczy sie widzi, als men zoo'n twintig jaren de beurs bezoekt – kiedy sie przez okolo dwadziescia lat odwiedza gielde).
Verbeeld u dat ze daar getracht hebben – Busselinck & Waterman, meen ik – my Ludwig Stern aftenemen. (Wyobraz sobie, ze prоbowali tam – mam na mysli Busselinck & Waterman – odebrac mi Ludwiga Sterna; verbeeld u dat ze daar getracht hebben – wyobraz sobie, ze prоbowali tam, Busselinck & Waterman, meen ik – mam na mysli Busselinck & Waterman, my Ludwig Stern aftenemen – odebrac mi Ludwiga Sterna).
Daar ik niet weet of gy aan de beurs bekend zyt, wil ik u even zeggen dat Stern een eerst huis is in koffi te Hamburg, dat altyd door Last & Co is bediend geworden. (Poniewaz nie wiem, czy jestes zaznajomiony z gielda, chcialbym ci powiedziec, ze Stern to pierwsza firma kawowa w Hamburgu, ktоra zawsze byla obslugiwana przez Last & Co; daar ik niet weet of gy aan de beurs bekend zyt – poniewaz nie wiem, czy jestes zaznajomiony z gielda, wil ik u even zeggen – chcialbym ci powiedziec, dat Stern een eerst huis is in koffi te Hamburg – ze Stern to pierwsza firma kawowa w Hamburgu, dat altyd door Last & Co is bediend geworden – ktоra zawsze byla obslugiwana przez Last & Co).
Heel toevallig kwam ik daar achter… ik meen achter de knoeiery van Busselinck & Waterman. (Bardzo przypadkowo odkrylem… mam na mysli przekret Busselinck & Waterman; heel toevallig – bardzo przypadkowo, kwam ik daar achter – odkrylem to, ik meen achter de knoeiery van Busselinck & Waterman – mam na mysli przekret Busselinck & Waterman).
Zy zouden een kwart procent van de courtage laten vallen – onderkruipers zyn het, anders niet! – en zie nu eens wat ik gedaan heb om dien slag afteweren. (Znizyliby prowizje o cwierc procent – to oszusci, nic wiecej! – i zobacz, co zrobilem, aby odeprzec ten cios; zy zouden een kwart procent van de courtage laten vallen – znizyliby prowizje o cwierc procent, onderkruipers zyn het, anders niet – to oszusci, nic wiecej, en zie nu eens wat ik gedaan heb om dien slag afteweren – i zobacz, co zrobilem, aby odeprzec ten cios).
Een ander in myn plaats had misschien aan Ludwig Stern geschreven dat hy ook wat zou laten vallen, dat hy hoopte op konsideratie om de langdurige diensten van Last & Co… (Ktos inny na moim miejscu moze napisalby do Ludwiga Sterna, ze rоwniez troche obnizy, majac nadzieje na uznanie za dlugotrwale uslugi Last & Co…; een ander in myn plaats had misschien aan Ludwig Stern geschreven – ktos inny na moim miejscu moze napisalby do Ludwiga Sterna, dat hy ook wat zou laten vallen – ze rоwniez troche obnizy, dat hy hoopte op konsideratie om de langdurige diensten van Last & Co – majac nadzieje na uznanie za dlugotrwale uslugi Last & Co).
Ik heb uitgerekend dat de firma, sedert ruim vyftig jaren, vier ton aan Stern verdiend heeft. (Wyliczylem, ze firma, od ponad piecdziesieciu lat, zarobila cztery tony na Sternie; ik heb uitgerekend dat de firma – wyliczylem, ze firma, sedert ruim vyftig jaren – od ponad piecdziesieciu lat, vier ton aan Stern verdiend heeft – zarobila cztery tony na Sternie).
Die konnexie dateert van 't kontinentaal stelsel, toen wy de koloniale waren insmokkelden van Helgoland. (Ta znajomosc siega systemu kontynentalnego, kiedy przemycalismy towary kolonialne z Helgolandu; die konnexie dateert van 't kontinentaal stelsel – ta znajomosc siega systemu kontynentalnego, toen wy de koloniale waren insmokkelden van Helgoland – kiedy przemycalismy towary kolonialne z Helgolandu).
Ja, wie weet wat 'n ander al zoo zou geschreven hebben. (Tak, kto wie, co jeszcze ktos inny by napisal; ja, wie weet wat 'n ander al zoo zou geschreven hebben – tak, kto wie, co jeszcze ktos inny by napisal).
Maar neen, onderkruipen doe ik niet. (Ale nie, nie oszukuje; maar neen – ale nie, onderkruipen doe ik niet – nie oszukuje).
Ik ben naar Polen gegaan, liet me pen en papier geven, en schreef: (Pojechalem do Polski, kazalem sobie dac piоro i papier, i napisalem; ik ben naar Polen gegaan – pojechalem do Polski, liet me pen en papier geven – kazalem sobie dac piоro i papier, en schreef – i napisalem).
Dat de groote uitbreiding die onze zaken den laatsten tyd genomen hadden, vooral door de vele ge?erde orders uit Noord-Duitschland… (Ze duzy rozwоj, jaki nasze interesy ostatnio przybraly, zwlaszcza dzieki wielu cenionym zamоwieniom z Pоlnocnych Niemiec…; dat de groote uitbreiding – ze duzy rozwоj, die onze zaken den laatsten tyd genomen hadden – jaki nasze interesy ostatnio przybraly, vooral door de vele ge?erde orders uit Noord-Duitschland – zwlaszcza dzieki wielu cenionym zamоwieniom z Pоlnocnych Niemiec).
't Is de zuivere waarheid! (To czysta prawda!; 't is de zuivere waarheid – to czysta prawda).
Dat die uitbreiding eenige vermeerdering van ons personeel noodzakelyk maakte. (Ze ten rozwоj wymagal pewnego zwiekszenia naszego personelu; dat die uitbreiding – ze ten rozwоj, eenige vermeerdering van ons personeel noodzakelyk maakte – wymagal pewnego zwiekszenia naszego personelu).
't Is de waarheid! Gister-avend nog was de boekhouder na elven op 't kantoor, om zyn bril te zoeken. (To prawda! Wczoraj wieczorem ksiegowy jeszcze po jedenastej szukal na biurku swoich okularоw; 't is de waarheid – to prawda, gister-avend nog – wczoraj wieczorem, was de boekhouder na elven op 't kantoor – ksiegowy jeszcze po jedenastej byl w biurze, om zyn bril te zoeken – aby szukac swoich okularоw).
Dat vooral zich de behoefte deed gevoelen aan fatsoenlyke, welopgevoede jongelieden, voor de korrespondentie in het duitsch. (Ze przede wszystkim odczuwano potrzebe porzadnych, dobrze wychowanych mlodych ludzi do korespondencji po niemiecku; dat vooral zich de behoefte deed gevoelen – ze przede wszystkim odczuwano potrzebe, aan fatsoenlyke, welopgevoede jongelieden – porzadnych, dobrze wychowanych mlodych ludzi, voor de korrespondentie in het duitsch – do korespondencji po niemiecku).
Dat wel-is-waar veel duitsche jongelingen, in Amsterdam aanwezig, hiertoe de vereischte bekwaamheden bezaten, maar dat een huis dat zich respekteert… (Ze wprawdzie wielu mlodych Niemcоw, obecnych w Amsterdamie, posiadalo do tego wymagane kwalifikacje, ale ze dom, ktоry sie szanuje…; dat wel-is-waar veel duitsche jongelingen – ze wprawdzie wielu mlodych Niemcоw, in Amsterdam aanwezig – obecnych w Amsterdamie, hiertoe de vereischte bekwaamheden bezaten – posiadalo do tego wymagane kwalifikacje, maar dat een huis dat zich respekteert – ale ze dom, ktоry sie szanuje…).
't Is de zuivere waarheid! (To czysta prawda!; 't is de zuivere waarheid – to czysta prawda).
By de toenemende ligtzinnigheid en onzedelykheid onder de jeugd, by het dagelyks aangroeien van het getal fortuinzoekers, en met het oog op de noodzakelykheid om soliditeit van gedrag, hand-aan-hand te doen gaan met soliditeit in de uitvoering van de gegeven orders… (Przy rosnacej lekkomyslnosci i nieprzyzwoitosci wsrоd mlodziezy, przy codziennym wzroscie liczby poszukiwaczy fortun, i majac na uwadze koniecznosc laczenia solidnosci zachowania z solidnoscia w wykonywaniu danych zamоwien…; by de toenemende ligtzinnigheid en onzedelykheid onder de jeugd – przy rosnacej lekkomyslnosci i nieprzyzwoitosci wsrоd mlodziezy, by het dagelyks aangroeien van het getal fortuinzoekers – przy codziennym wzroscie liczby poszukiwaczy fortun, en met het oog op de noodzakelykheid – i majac na uwadze koniecznosc, om soliditeit van gedrag – laczenia solidnosci zachowania, hand-aan-hand te doen gaan met soliditeit – z solidnoscia, in de uitvoering van de gegeven orders – w wykonywaniu danych zamоwien).
't Is, waarachtig, alles de zuivere waarheid! (To naprawde, wszystko czysta prawda!; 't is, waarachtig, alles de zuivere waarheid – to naprawde, wszystko czysta prawda).
Dat zulk een huis – ik bedoel Last & Co, makelaars in koffi, Lauriergracht No 37 – niet omzichtig genoeg wezen kon met het engageeren van sujetten. (Ze taki dom – mam na mysli Last & Co, maklerzy kawy, Lauriergracht nr 37 – nie mоgl byc wystarczajaco ostrozny przy zatrudnianiu pracownikоw; dat zulk een huis – ze taki dom, ik bedoel Last & Co, makelaars in koffi, Lauriergracht No 37 – mam na mysli Last & Co, maklerzy kawy, Lauriergracht nr 37, niet omzichtig genoeg wezen kon – nie mоgl byc wystarczajaco ostrozny, met het engageeren van sujetten – przy zatrudnianiu pracownikоw).
Dit alles is de zuivere waarheid, lezer! Weet ge wel, dat de jonge Duitscher, die op de beurs by pilaar 17 stond, weggeloopen is met de dochter van Busselinck & Waterman? Onze Marie wordt ook al dertien in September. (To wszystko jest czysta prawda, czytelniku! Czy wiesz, ze mlody Niemiec, ktоry stal na gieldzie przy filarze 17, uciekl z cоrka Busselinck & Waterman? Nasza Marie rоwniez skonczy trzynascie lat we wrzesniu; dit alles is de zuivere waarheid, lezer – to wszystko jest czysta prawda, czytelniku, weet ge wel, dat de jonge Duitscher – czy wiesz, ze mlody Niemiec, die op de beurs by pilaar 17 stond – ktоry stal na gieldzie przy filarze 17, weggeloopen is met de dochter van Busselinck & Waterman – uciekl z cоrka Busselinck & Waterman, onze Marie wordt ook al dertien in September – nasza Marie rоwniez skonczy trzynascie lat we wrzesniu).
Dat ik de eer had gehad van den heer Saffeler te vernemen – Saffeler reist voor Stern – dat de geachte chef der firma, de heer Ludwig Stern, een zoon had, den heer Ernest Stern, die ter volmaking zyner kommercieele kennis, eenigen tyd in een hollandsch huis wenschte ge?mploieerd te zyn. (Ze mialem zaszczyt dowiedziec sie od pana Saffelera – Saffeler podrоzuje dla Sterna – ze szanowany szef firmy, pan Ludwig Stern, mial syna, pana Ernesta Sterna, ktоry dla uzupelnienia swojej wiedzy handlowej, chcialby byc zatrudniony przez pewien czas w holenderskim domu; dat ik de eer had gehad van den heer Saffeler te vernemen – ze mialem zaszczyt dowiedziec sie od pana Saffelera, Saffeler reist voor Stern – Saffeler podrоzuje dla Sterna, dat de geachte chef der firma, de heer Ludwig Stern, een zoon had – ze szanowany szef firmy, pan Ludwig Stern, mial syna, den heer Ernest Stern – pana Ernesta Sterna, die ter volmaking zyner kommercieele kennis – ktоry dla uzupelnienia swojej wiedzy handlowej, eenigen tyd in een hollandsch huis wenschte ge?mploieerd te zyn – chcialby byc zatrudniony przez pewien czas w holenderskim domu).
Dat ik met het oog op… (Ze majac na uwadze…; dat ik met het oog op – ze majac na uwadze).
Hier herhaalde ik weer al die onzedelykheid, en vertelde de geschiedenis der dochter van Busselinck & Waterman. Niet om iemand zwart te maken… neen, bekladden ligt nu juist heelemaal niet in myn manier! Maar… het kan nooit kwaad dat ze 't weten, dunkt me. (Tutaj powtоrzylem cala te nieprzyzwoitosc i opowiedzialem historie cоrki Busselinck & Waterman. Nie po to, aby kogos oczernic… nie, oczernianie nie lezy w mojej naturze! Ale… nigdy nie zaszkodzi, aby to wiedzieli, wydaje mi sie; hier herhaalde ik weer al die onzedelykheid – tutaj powtоrzylem cala te nieprzyzwoitosc, en vertelde de geschiedenis der dochter van Busselinck & Waterman – i opowiedzialem historie cоrki Busselinck & Waterman, niet om iemand zwart te maken – nie po to, aby kogos oczernic, neen, bekladden ligt nu juist heelemaal niet in myn manier – nie, oczernianie nie lezy w mojej naturze, maar het kan nooit kwaad dat ze 't weten, dunkt me – ale nigdy nie zaszkodzi, aby to wiedzieli, wydaje mi sie).
Dat ik met het oog dааrop, niets liever wenschte dan den heer Ernest Stern belast te zien met de duitsche korrespondentie van ons huis. (Ze majac na uwadze to, niczego bardziej nie pragnalem niz zobaczyc pana Ernesta Sterna obciazonego niemiecka korespondencja naszego domu; dat ik met het oog dааrop – ze majac na uwadze to, niets liever wenschte dan den heer Ernest Stern – niczego bardziej nie pragnalem niz zobaczyc pana Ernesta Sterna, belast te zien met de duitsche korrespondentie van ons huis – obciazonego niemiecka korespondencja naszego domu).
Uit kiesheid vermeed ik alle toespeling op honorarium of salaris. (Z uprzejmosci unikalem wszelkich aluzji do honorarium lub pensji; uit kiesheid – z uprzejmosci, vermeed ik alle toespeling op honorarium of salaris – unikalem wszelkich aluzji do honorarium lub pensji).
Maar ik voegde er by: (Ale dodalem:; maar ik voegde er by – ale dodalem).
Dat, indien de heer Ernest Stern het verblyf ten onzen huize – Lauriergracht No 37 – wilde voor lief nemen, myn vrouw zich bereid verklaarde als een moeder voor hem te zorgen, en dat zyn linnengoed in huis zou versteld worden. (Ze, jesli pan Ernest Stern zechcialby przyjac pobyt w naszym domu – Lauriergracht nr 37 – moja zona zadeklarowala sie troszczyc sie o niego jak matka, a jego bielizna bedzie naprawiana w domu; dat indien de heer Ernest Stern het verblyf ten onzen huize – ze, jesli pan Ernest Stern zechcialby przyjac pobyt w naszym domu, Lauriergracht No 37 – Lauriergracht nr 37, wilde voor lief nemen – zechcialby przyjac, myn vrouw zich bereid verklaarde als een moeder voor hem te zorgen – moja zona zadeklarowala sie troszczyc sie o niego jak matka, en dat zyn linnengoed in huis zou versteld worden – a jego bielizna bedzie naprawiana w domu).
Dit is de zuivere waarheid, want Marie stopt en maast heel lief. (To jest czysta prawda, poniewaz Marie pieknie ceruje i szyje; dit is de zuivere waarheid – to jest czysta prawda, want Marie stopt en maast heel lief – poniewaz Marie pieknie ceruje i szyje).
En ten-slotte: (I na koniec:; en ten-slotte – i na koniec).
Dat by ons de Heer gediend werd. (Ze u nas sluzy sie Panu; dat by ons – ze u nas, de Heer gediend werd – sluzy sie Panu).
Die kan hy in zyn zak steken, want de Sterns zyn Luthersch. (To moze schowac do kieszeni, bo Sternowie sa luteranami; die kan hy in zyn zak steken – to moze schowac do kieszeni, want de Sterns zyn Luthersch – bo Sternowie sa luteranami).
En ik verzond myn brief. (I wyslalem mоj list; en ik verzond myn brief – i wyslalem mоj list).
Ge begrypt dat de oude Stern niet goedschiks by Busselinck & Waterman kan overgaan, als de jonge by ons aan 't kantoor is. (Rozumiesz, ze stary Stern nie moze po prostu przejsc do Busselinck & Waterman, jesli mlody jest w naszym biurze; ge begrypt dat de oude Stern niet goedschiks by Busselinck & Waterman kan overgaan – rozumiesz, ze stary Stern nie moze po prostu przejsc do Busselinck & Waterman, als de jonge by ons aan 't kantoor is – jesli mlody jest w naszym biurze).
Ik ben zeer benieuwd naar het antwoord. (Jestem bardzo ciekawy odpowiedzi; ik ben zeer benieuwd naar het antwoord – jestem bardzo ciekawy odpowiedzi).
Om nu terug te komen op myn boek. Voor eenigen tyd kom ik 's avends door de Kalverstraat, en bleef staan kyken naar den winkel van een kruienier, die zich bezighield met het sorteeren van een partytje Java, ordinair, mooi-geel, Cheribon-aard, iets gebroken, met veegsel, dat me zeer interesseerde, want ik let altyd op alles. (Aby teraz wrоcic do mojej ksiazki. Pewnego czasu wieczorem przechodzilem przez Kalverstraat i zatrzymalem sie, aby popatrzec na sklep spozywczy, ktоry zajmowal sie sortowaniem partii Jawy, zwyklej, pieknie zоltej, typu Cheribon, nieco polamanej, z odpadkami, co mnie bardzo zainteresowalo, poniewaz zawsze na wszystko zwracam uwage; om nu terug te komen op myn boek – aby teraz wrоcic do mojej ksiazki, voor eenigen tyd kom ik 's avends door de Kalverstraat – pewnego czasu wieczorem przechodzilem przez Kalverstraat, en bleef staan kyken naar den winkel van een kruienier – i zatrzymalem sie, aby popatrzec na sklep spozywczy, die zich bezighield met het sorteeren van een partytje Java – ktоry zajmowal sie sortowaniem partii Jawy, ordinair, mooi-geel, Cheribon-aard – zwyklej, pieknie zоltej, typu Cheribon, iets gebroken, met veegsel – nieco polamanej, z odpadkami, dat me zeer interesseerde – co mnie bardzo zainteresowalo, want ik let altyd op alles – poniewaz zawsze na wszystko zwracam uwage).
Daar viel my op-eenmaal een heer in 't oog, die daarnaast voor een boekwinkel stond en me bekend voorkwam. (Tam nagle wpadl mi w oko dzentelmen, ktоry stal przed ksiegarnia obok i wydawal mi sie znajomy; daar viel my op-eenmaal een heer in 't oog – tam nagle wpadl mi w oko dzentelmen, die daarnaast voor een boekwinkel stond – ktоry stal przed ksiegarnia obok, en me bekend voorkwam – i wydawal mi sie znajomy).
Hy scheen ook my te herkennen, want onze blikken ontmoetten elkander gedurig. (Zdawalo sie, ze mnie rоwniez rozpoznal, poniewaz nasze spojrzenia stale sie spotykaly; hy scheen ook my te herkennen – zdawalo sie, ze mnie rоwniez rozpoznal, want onze blikken ontmoetten elkander gedurig – poniewaz nasze spojrzenia stale sie spotykaly).
Ik moet betuigen dat ik te verdiept was in 't veegsel, om terstond optemerken, wat ik namelyk later zag, dat hy vry kaal in de kleeren stak. (Musze przyznac, ze bylem zbyt pochloniety odpadkami, aby od razu zauwazyc, co pоzniej dostrzeglem, ze byl dosc skromnie ubrany; ik moet betuigen dat ik te verdiept was in 't veegsel – musze przyznac, ze bylem zbyt pochloniety odpadkami, om terstond optemerken – aby od razu zauwazyc, wat ik namelyk later zag – co pоzniej dostrzeglem, dat hy vry kaal in de kleeren stak – ze byl dosc skromnie ubrany).
Anders had ik de zaak daarby gelaten. Maar op-eens schoot my de gedachte in, dat hy misschien reiziger was van een duitsch huis, die een solieden makelaar zocht. (W przeciwnym razie zostawilbym to. Ale nagle przyszlo mi do glowy, ze moze byl podrоznikiem z niemieckiej firmy, ktоry szukal solidnego maklera; anders had ik de zaak daarby gelaten – w przeciwnym razie zostawilbym to, maar op-eens schoot my de gedachte in – ale nagle przyszlo mi do glowy, dat hy misschien reiziger was van een duitsch huis – ze moze byl podrоznikiem z niemieckiej firmy, die een solieden makelaar zocht – ktоry szukal solidnego maklera).
