– Хўш, нима бўпти? – дедим совуққина қилиб.
– Нима бўпти деганинг нимаси? Сенга айтгандим-ку, иншо хона, уй ёки шунга ўхшаш бирор нарса ҳақида бўлиши керак деб.
– Сен тасвирий иншо бўлиши керак дегандинг. Нима фарқи бор, бейсбол қўлқопи бўлса?
– Жин урсин!
Стредлейтернинг фиғони фалакка чиққанди.
– Ўзи нуқул айтилган ишни тескари қиласан, – менга қаради у. – Бу ердан ҳайдалганинг ҳам бежизгамас. Ҳеч бир ишни айтилганидек қилмайсан. Тушуняпсанми, ҳеч бир ишни.
– Жуда соз, унда қайтариб бер уни, – дедим мен. Ёнига бориб иншони қўлидан юлқиб олдим ва йиртиб ташладим.
– Жин урсин, бу нима қилганинг!
Унга ҳатто жавоб ҳам бермадим. Шунчаки, иншо бўлакларини ахлат қутисига ташладим. Кейин ўрнимга чўзилдим. Анча пайтгача бир-биримизга чурқ этмадик. У бутунлай ечиниб иштончан бўлиб олди. Мен эса каравотда чўзилганча сигарет тутатдим. Ётоқхонада чекиш тақиқланганди. Аммо кеч тушганда, ҳамма ухлаган, айлангани чиқиб кетган ёки сигарет исини сезиб қоладиган ҳеч зоғ қолмаган пайти чекса бўларди. Камига, мен Стредлейтерни асабини бузгим келаётганди. Бирор тартиб-қоида бузилгудек бўлса, унинг жини қўзиб кетарди. Мендан фарқли равишда, у ётоқхонада чекмасди.
У Жейн ҳақида бир оғиз ҳам гапирмади. Ниҳоят ўзим гап очдим.
– Жейн тўққиз яримгача рухсат олган бўлса ҳам анча кеч қайтдинг. Сени деб кечга қолиб кетибди-да?
Мен буларни сўраганимда Стредлейтер каравотининг четига ўтирволиб оёғининг тирноғини олаётганди.
– Яна бир неча дақиқага кўпроқ, холос, – деди у. – Қайси қовоқкалла шанба куни ҳам тўққиз яримгача жавоб олади?
Эй Худо, Стредлейтерни кўргани кўзим йўқ.
– Нью-Йоркка бордингларми? – сўрадим мен.
– Жиннимисан? У атиги тўққиз яримгача жавоб олган бўлса, қанақасига Нью-Йоркка бора олардик?
– Ҳа, қийин масала.
У менга қаради ва “Менга қара, агар чекмоқчи бўлсанг, ваннахонага чиқсанг бўлмайдими? Сен бу лаънати ердан ҳайдалаётган бўлишинг мумкин, лекин мен ҳали битиргунимча сабр қилишим керак” деди.
Пинагимни ҳам бузмадим. Ростакамига. Томи кетган одамдек чекишни давом эттирдим. Биргина қилган ишим ўгирилиб унинг тирноқ олишини кузатиш бўлди. Мана! Мактабмисан мактаб! Бу ерда нуқул кимнингдир тирноқ олишини ёки ҳуснбузарини сиқиб ўтиришини томоша қиласан.
– Унга мендан салом айтдингми?
– Ҳа
Жуда айтади-да, ифлос.
– У-чи, нима деди? – сўрадим. – “Қиролича”ларини орқа қаторга териб қўйиш одати ҳалиям бормикан, сўраб кўрдингми?
– Йўқ, бу ҳақида сўрамадим. Нима, бутун оқшом шашка ўйнаб чиқишди деб ўйлаяпсанми, Худо ҳақи?
Худойим, ундан қанчалар нафратланаман. Ҳатто унга жавоб ҳам бермадим.
– Нью-Йоркка бормаган бўлсангиз, хўш, уни қаерга олиб бординг? – сўрадим бироз ўтиб. Гапирганимда овозимни титраб чиқишидан базўр сақлаб тургандим. Уҳ-ҳ, асабим бузилиб кетаётганди, менинг. Бир нарса бўлганини кўнглим сезаётганди.
Стредлейтер лаънати тирноқларини олишни тугатди. Каравотидан туриб иштончан ҳолда жиғимга тегишни бошлади. У каравотим ёнига келиб устимга энгашди ва ер юткур лаънати муштини елкамга туширди.
– Йиғиштир, – дедим мен. – Нью-Йорк бўлмаса, у билан қаёққа бординг?
– Ҳеч қаёққа. Биз фақат лаънати машинада ўтирдик.
Стредлейтер яна ўша ифлос қилиғини такрорлаб елкамга мушт туширди.
– Йиғиштир бу қилиғингни, – дедим. – Кимнинг машинасида?
– Эд Бенкининг машинасида.
Эд Бенки Пенсининг баскетбол ўқитувчиси эди. Бизнинг Стредлейтер эса унинг эркатойларидан бири, чунки у жамоанинг юлдузи эди. Эд Бенки доим Стредлейтер хоҳлаган пайтда унга машинасини бериб турарди. Аслида, ўқувчиларга устозларнинг машинасидан фойдаланиш тақиқланган. Лекин бу ўйнашдан бўлган спортчилар доимо бир-бирини қўллайди.
Стредлейтер эса ҳамон елкамни муштлар эди. У бир қўлидаги тиш чўткасини оғзига солиб, икки қўллаб тушираётганди.
– Машинада нима қилдинглар? Хўш, дон олишдингларми? – овозим қалтираб кетди.
– Қандай хунук гап бўлди-я. Кел, манави совун билан оғизчангни тозалаб қўяй.
– Жавоб бер.
– Буёғи энди сир, ошна.
Мана шундан кейин нима бўлгани деярли эсимда йўқ. Каравотимдан туриб ювиниш хонасига кетаётгандек бўлдим. Лаънати томоғи йиртилиб кетсин деб қўлидаги тиш чўткасини мўлжаллаб бор кучим билан мушт туширишга ҳаракат қилганим ёдимда. Фақат теккизолмадим. Нишонда адашдим. Бошининг қаеригадир тегибди, холос. Бу унга бироз бўлса ҳам оғриқ бергандир, лекин мен хоҳлаганимчалик эмас. Яхшигина оғриқ бериши мумкин эди, лекин мен ўнг қўлимда зарба бергандим. Бу қўлимни эса мушт қилиб туга олмайман. Қўлимга нима бўлганини сизга сўзлаб бергандим.
Хуллас, шундан кейин билганларим ўзимни полда кўрганим, у эса кўкрагимга ўтириб олганини, юзлари эса қип-қизариб кетганини эслайман. Шундай, унинг тиззалари кўксимда турар, оғирлиги нақ тонна келар эди. У билакларимни қаттиқ ушлаб олган, шунинг учун яна мушт туширишнинг иложи йўқ эди. Уни жон деб ўлдирган бўлардим.
– Сени нима жин урди? – у гапиргани сари баттар қизариб кетаётганди.
– Лаънати оёғингни кўксимдан ол, – дедим унга. Йиғлаб юборишимга сал қолганди. Ишонаверинг. – Устимдан туш, лаънати ҳароми.
У бундай қилмасди, албатта. У билакларимни сиқиб тураверди, мен эса тинмай итдан тарқаган дейишдан чарчамадим. Ўша пайт унга нималар деганимни эслай олмаяпман ҳам.
Сен ўзингча кўнглим тусагани билан дон олишиб юришим мумкин деб ўйлайсан. Қиз бола “қиролича”ларини орқа қаторга тизиб қўйишга одатланганмиди йўқми, бу билан бир чақалик ишинг йўқ. Бунинг сабаби, сен ғирт овсарсан дедим. Стредлейтер биров унга овсарсан дейишини ўлгудай ёмон кўрарди. Ҳамма овсарлар ўзларининг овсар эканлигини эшитишни ёмон кўради ўзи.
– Ўчир овозингни, Ҳолден, – деди. Унинг баркашдек юзлари қип-қизариб кетганди. – Ҳозироқ бас қил.
– Сен лаънати овсар ҳаттоки унинг исми Жейнми ёки Жинми, шуни ҳам билмайсан.
– Бўлди, ўчир дедим, Ҳолден. Жин урсин сени. Огоҳлантиряпман, – деди у. Стредлейтерни қуйишқондан чиқара бошлагандим. Оғзингни ёполмаётган бўлсанг, ўзим ёпиб қўяман.
– Лаънати оёқларингни ол устимдан.
– Агар қўйиб юборсам, оғзингни юмиб ўтирасанми?
Унга жавоб ҳам бермадим. У яна бир марта такрорлади.
