Бир ўзбек онаси қучоқ очади.
Ёвнинг юрагини янтоқ юмдалар,
Лайлаклар жилмаяр, тинчлик тимсоли.
Кўрку жамолингга тумор турналар
Тошкент, ўзбегимнинг оппоқ ҳаёли.
Маърифат маскани
Тошкент азал-азалдан пири комиллар, илму ҳикмат соҳиблари, беназир олиму фозиллар юрти, бетакрор ёзувчи ва шоирларнинг диёри бўлиб келган. Зотан, Ҳасти Имом мажмуига ташриф буюрган ҳар бир кишини ғалат сокинлик, ҳузурбахш шукрона туйғуси чулғаб олади. Наздингизда бошингиздан Қаффол Шоший, Хожа Аҳрор Валий, Шайх Хованди Тоҳур, Занги ота каби улуғ ҳазратлар шодон руҳларининг мунаввар нури ёғилиб тургандек. Аслида ҳам шундай. Муҳтарам Юртбошимиз нафақат Тошкент шаҳрида, республикамизнинг барча вилоятларида ҳам ўнлаб пири комилларимиз, динимиз пешволарининг руҳларини шод, ётар манзилларини обод қилиб, гўзал зиёратгоҳларга айлантирдилар.
Тошкент деса киши кўз ўнгига икки мисра шеър ўқиб, мезбонига меҳрини оқ сочиқ қилиб тутиб турган ҳассос Ғафур Ғулом, ҳикматгўй Ойбек, вафо маликаси Зулфияхоним каби қалам аҳли, Шукур Бурхон каби ўнлаб буюк санъаткорлар, Ҳабиб Абдуллаевдек заҳматкаш илм эгалари, яна қанча-қанча улуғ инсонлар келади. Уларнинг ҳар бири ҳақида истаганча гапириш ва фахр этиш мумкин.
Ўзбек романчилигининг чароғбони Абдулла Қодирий ҳамишаликка Тошкентнинг ифтихори бўлиб қолаверади. Зеро, Чўлпон бобомиз айтганларидек, адабиёт яшаса, миллат яшайди.
Бугун Тошкентнинг 2200 йиллик тўйини нишонлар эканмиз, ушбу йиллар ичида Тошкентнинг Тошкент бўлишига бир ғишт қўйган, боғ-роғлар бунёд этган, ўз илму ҳикмати ила асрлар оша нур сочиб турган ҳар бир ватандошимиз – аждоди аввалларимизнинг руҳи поки олдида бош эгамиз. Айни пайтда улар орзу қилган ҳур ва озод замон, юрт мустақиллиги бизга насиб этгани учун Яратганга беадад шукр қиламиз. Яна шуни комил ишонч билан айтамизки, ҳайрат кўзгусига айланган она шаҳримизнинг бош меъмори Президентимизнинг ўзлари.
Кўҳна Шошнинг қуёш кулган осмони бор,
Келажакка нур элтгувчи карвони бор.
Хумо қушга кафтида дон тутар Тошкент,
Адолатни тумор қилган сарбони бор.
Қувонч қўнғироғи тошкентга
чорлар
Сўзимиз аввалида айтганимиздек, Тошкентнинг мақтови сўзларга сиғмас. Боиси, у кун сайин гўзаллашиб, кун сайин улуғ қудрат касб этиб бораяпти.
Мустақиллик ва эзгулик монументи пойига борсангиз, бағридаги боласига термулиб ўтирган ўзбек Онаси нафақат ўз фарзандига, дунё болаларига тинчлик алласини айтаётгандек.
Сиз яна бунда Эзгулик аркасида Тинчлик тумори бўлиб турган лайлаклар қанотидан ёғилиб турган нурнинг қалбингизга сизиб кираётганини ҳис қиласиз.
Сал нарида ўчмас хотира бўлиб мангу олов ёнаяпти. Бунда ҳам бир ўзбек онаси ғамгин нигоҳида уруш отига лаънат ўқиб, дунёга тинчлик тилаб турибди. Гўёки, мустақиллик майдонининг ҳар қарич ери, ҳар бир ниҳоли, ҳар бир ғишти тинчликнинг туморидек. Аслида ҳам бу муқаддас даргоҳга келганларнинг ҳар бири оламга тинчлик тилайди.
Она шаҳримизга алоҳида кўрк ва салобат бағишлаб қисқа пайтда бунёд этилган маҳобатли «Ўзбекистон» халқаро анжуманлар саройи гумбазида турган турналар бутун оламни Тошкентнинг 2200 йиллик тўйига чорлаётгандек. Бугун Тошкентнинг 12 эмас, 12 минг дарвозаси хуш ниятли дўстлар учун очиқ.
Соғинчлар сўроғи Тошкентга чорлар,
Садоқат сабоғи Тошкентга чорлар.
Дунёга таралмиш тўй овозаси,
Қувонч қўнғироғи Тошкентга чорлар.
Меҳмон иззатига жонимиз фидо,
Ҳар калом меҳримиз оҳангидай хуш.
Топмайсиз ахтариб жонбахш бир садо,
Тошкент пиёласин жарангидай хуш.
Марҳабо, қадрдон, дўсту ёронлар,
Пойи қадамингиз кўзга тўтиё.
Икки минг икки юз йиллик тўйида,
Тошкентдан таралмиш Шарқона зиё.
2009 йил, август
ЭЛЛИКҚАЛЪА – МАЪРИФАТ ЎЧОҒИ
Юртни юриб кўрган одамнинг кўзи мошдек очиларкан. Зеро, кўзнинг очилиши кўнгилга тушган нур демакдир. Чунки кўнгилга нур кўздан борур. Кўнгил кўзи очилган инсоннинг жисму жонида ҳайрат мавжланади. Аслида бу дунё гўзалликларининг асил онаси момо Ер, она табиат. Одамзот Худойим ато этган истеъдоди, касбу корига монанд табиат гўзалликларидан нусха олади.
Дунёга келиб боболари қўйган ғиштнинг ёнига бир ғишт қўйган, қолдирган дарахтлари ёнига бир ниҳол эккан, илму ҳикматини қатига яшириб токчалардан, жавонлардан термулиб турган китоблари ғуборини артиб, ўқиб амал қилган, маърифатига маърифат қўшган кишигина ўз умридан мазмун топади, аждодлари руҳини шод этади.
Аждодлар руҳини шод этмоқнинг яна бир йўли – улар ётган муқаддас қадамжоларни зиёрат этмоқ, тавоф этмоқ, азиз тутмоқдир. Бугун покланиб Самарқанду Бухоро, қуёш кулиб чиққувчи Сурхону Қашқадарё, жилмайиб ботгувчи Хоразму Қорақалпоқ, олтин водийнинг ям-яшил шаҳарлари, кўҳна Шош, хуллас юртимизнинг қайси гўшасига борманг сизни руҳлари балқиб ётган азизу авлиёлар қарши олади. Уларнинг қадамжолари мустақиллигимиз боис асил қадрини топди, юртбошимизнинг саъй-ҳаракатлари туфайли обод бўлди, тўғрироғи, озод ҳам бўлди.
Ҳозирда Имом Бухорий, Имом Термизий, Шоҳи Зинда, Имом Мотуридий, Баҳоуддин Нақшбанд, Аҳмад Фарғоний ва Бурхониддин Марғиноний, Хожа Аҳрор Валий каби ўнлаб пиру комилларнинг зиёратгоҳларига бориб кўнгиллар равшан тортаяпти, кўксимиз кўкламоқда, нафақат ўзимиз, келишга улгурган дунё аҳли ҳам ҳайратга тушмоқда. Бежизга Тошкент шаҳри 2007 йил Ислом маданияти пойтахти деб эълон қилинмади. 14–15 август кунлари Тошкент ва Самарқанд шаҳрида «Ўзбекистоннинг Ислом цивилизациясига қўшган ҳиссаси» мавзусида халқаро илмий-амалий конференциянинг бўлиб ўтишида ҳам ҳикмат бор. Мана шу ҳикмат бугун мустақил Ўзбекистонимиз осмонида маърифат қуёши бўлиб порлаб турибди. Мана шу ҳикмат бугун бизни, дунё мусулмонларини ўз бағрига чорлаб турибди. Зеро, муқаддас тупроғимизнинг ҳар бир қаричида азизу авлиёларнинг ҳоки ётибди.
Нафақат Самарқанду Бухоро, балки республикамизнинг шимолий минтақаси Қорақалпоғистон диёрига, хусусан, Элликқалъага борган киши ҳам ҳар бир қалъада шимол насимлари ҳайрат бешигини тебратиб турганининг гувоҳи бўлади. Зеро, Элликқалъа Қорақалпоқ заминидаги тарихий ёдгорликларга энг бой гўшалардан биридир. Бу кўҳна қалъанинг сиру синоатлари 70 йилдан зиёд ўрганилаётган бўлса ҳам, ҳар сафар янги тарих жамол очади. Эрамиздан аввал яшаган, бугун яшаётган, биздан кейин ҳам асрлар оша яшайдиган тирик тарих ўлкаси бу диёр.
Ҳар қарич ерида боболар хоки,
Тиз чўксанг сўкилар кўнгилнинг чоки,
Кўзимнинг қораси, кўзимнинг оқи,
Тупроғин туз дема, тиллодан сара,
Бу Элликқалъадир, бу Элликқалъа.
Ҳар битта қалъаси ҳикмат меҳроби,
Унда порлаб ётар руҳлар офтоби,
Ватанга муҳаббат битган китоби,
Сен фақат кўнгилнинг кўзиман қара,
Бу Элликқалъадир, бу Элликқалъа.
