Ўзбекистоннинг умумий ер майдонини атиги 1 фоизини ташкил этадиган, 2 миллион 549 минг аҳолиси бор, 100 дан зиёд миллат ва элат вакиллари истиқомат қиладиган бугунги Андижон – фидоий халқининг чеҳрасидай ёруғ, ҳаддан зиёд гўзал, айни пайтда сало-
батли.
Андижон шаҳрининг «Ўзбекистон» ва «Бобур» шоҳ кўчаларини айланиб, бир-бирига елка тутган, бир-биридан гўзал, икки-уч қаватли ўнлаб кўркам биноларни кўриб, беихтиёр «офарин» дейсиз. Ўзингизни гўё чет эллардаги ривож топган шаҳарлар кўчаларида юргандек ҳис қиласиз. Чунки ўзида шарқона меъморлик ва ғарбона қулайликни уйғунлаштирган, гўзал ва пурвиқор бу бинолар Андижон аҳли ўзлари учун қураётган уйлар. Бу биноларнинг ўзига хослиги барчасининг биринчи қавати савдо дўконларига, зардўзлик ва гилам тўқиш цехларига, кондитер маҳсулотлари ишлаб чиқаришга, бир сўз билан айтганда, нимадир яратишга, иш ўрнига мўлжалланган, иккинчи, учинчи қаватлари эса турар жойлар учун қурилган.
Биз ҳеч кимдан кам эмасмиз
Муҳтарам Президентимиз ҳамиша Ўзбекистон ёшларини дунёда ҳеч кимдан кам бўлмаслигини истайдилар. Айни пайтда уларни соғлом ва баркамол бўлиб вояга етишлари учун ҳеч нарсани аямаётганлари бугун бутун дунё аҳлига аён. Шу боис ҳам «Универсиада–2010» спорт ўйинларидан олдинроқ Андижонга ташриф буюрдилар. Мусобақалар ўтадиган иншоотларда бўлиб, ўзларининг маслаҳатларини бердилар. Ушбу сафар тафсилотларини телеэкран орқали кузатиб, Юртбошимизнинг келажак авлодларга бўлган эътиборини нақадар юксак эканлигини исботловчи ҳолатларнинг гувоҳи бўлдик.
Андижон вилоятининг Шаҳрихон, Асака, Олтинкўл туманларида аҳолига имтиёзли кредитлар ҳисобидан қурилиб топширилган янги уйларнинг ҳолатини кўрар экан, Президентимиз хонадон эгалари билан бўлган суҳбатда шундай фикр билдирдилар: «Инсон шунчаки яшаш учун эмас, яхши яшаш учун меҳнат қилади. Инсон фақат ўзи учун, эртанги боласи учун эмас, етти пуштини кунига ярайдиган қилиб, пишиқ-пухта уйлар қуриши керак». Телевидение орқали бу суҳбатларни кўриб, эшитиб гувоҳи бўлган миллионлаб ҳамюртларимиз муҳтарам Юртбошимизнинг халқимиз бахту саодати, ёшларимизнинг фаровон келажагини ўйлаб олиб бораётган оқилона сиёсати нақадар тўғри эканлигига минг карра ишонч ҳосил қилдилар.
Қувончлиси шундаки, Андижон қишлоқларида фойдаланишга топширилган замонавий бундай уйлар шу кунгача 60 тага етган бўлса, йил поёнига бориб 600 тани ташкил этади.
Ўқиб-ўрганаётган, касб танлаётган, йўл излаётган ёшларимиз ҳамиша ёрдамга, тўғри маслаҳатга муҳтож. «Баркамол авлод йили» Давлат дастурида кўзда тутилган эзгу режаларни ҳаётга татбиқ этишда Андижонда нафақат ҳокимликлар, балки қатор жамоат ташкилотлари, ишбилармонлар, тадбиркорлар ҳам фаол иштирок этишмоқда. Аслида ҳам Ватани билан фахрланган, халқининг корига яраган, давлат сиёсатини тўғри тушунган, оқибатли ва сахий андижонликлар ўз фарзандларинининг порлоқ истиқболи учун ҳеч нарсани аямайдилар.
Андижон шаҳрида фаолият юритаётган ўнлаб янги-янги ижтимоий, маданий, спорт иншоотлари ҳақида гапирар эканмиз, тадбиркор Муродилла Раҳматилаев ҳомийлигида ишга туширилиб, шаҳарда ўғил-қизларнинг энг серқатнов масканига айланган «Ёшлар маркази» ҳақида алоҳида таъкидлашни истардик. Бу қутлуғ масканда оналар ва болалар учун соғломлаштириш комплексларидан бошлаб, тантаналар, тўйлар заллари, ФҲДЁ бўлими, энг муҳими юзлаб ёшлар учун бир вақтда фаолият юритадиган ўқув марказлари, турли тўгараклар, хуллас, Андижон ёшлари қобилият ва истеъдодини рўёбга чиқариш, маданий ҳордиқ олишлари учун барча имкониятлар мавжуд. Айниқса, иморатнинг том қисмида очиқ осмон остидаги болалар шаҳарчаси кишига ўзгача завқ бағишлайди.
Сўзимиз аввалида айтганимиздек, Юртбошимиз мустақиллигимизнинг дастлабки йилидаёқ «Ҳамма яхши нарсалар болаларга», дея ташаббус билан чиққан бўлсалар, орадан 19 йил ўтиб, яна ўзларининг ибораси билан айтганда «Фарзандларимиз биздан кўра кучли, билимли, доно ва албатта, бахтли бўлишлари» учун нимаики зарур бўлса, давлатимиз томонидан ҳаммаси муҳайё қилиб берилди.
Буни биргина Андижон вилояти мисолида кўриб, гувоҳи бўлдик. «Универсиада–2010» мусобақаларини худди халқаро турнирлардагидек тайёргарлик билан, байрамона руҳда, юқори савияда ўтиши фикримизнинг ёрқин исботидир. Қолаверса, «Умид ниҳоллар», «Баркамол авлод» спорт ўйинларини ҳам йилдан-йилга аъло даражада ўтаётганлиги, давлатимиз томонидан ёшларимизга кўрсатилаётган ғамхўрликнинг ифодасидир.
Албатта, бу ғамхўрликка жавобан Ўзбекистон ёшлари барча жабҳаларда, айниқса, спортда мислсиз ютуқларни қўлга киритиб, давлатимиз байроғини баланд тутиб, мадҳиясини янгратиб Ўзбекистоннинг халқаро майдондаги обрўсини янада ошириш учун астойдил интилмоқдалар. Шу боис ҳам Юртбошимиз «Универсиада–2010» спорт ўйинлари иштирокчиларига йўллаган табрикларида фахру ифтихор билан: «Универсиада ҳаракатининг ана шундай эзгу анъаналарини бошлаб берган Аббос Атоев, Абдулла Тангриев, Рустам Саидов, Ришод Собиров, Оқгул Омонмуродова, Светлана Радзивил, Севара Қодирова, Саида Искандарова, Вадим Меньков, Дилшод Мансуров, Элмурод Холиқов каби истеъдодли спортчиларимиз бугунги кунда Ўзбекистон шуҳратини бутун дунёга тараннум этиб келаётгани билан ҳар қанча фахрлансак арзийди», дедилар. Дарҳақиқат, булар каби яна юзлаб ёш спортчиларимизнинг фидоийликлари, ғалабалари боис Универсиадани дунёни кичик олимпиадасига қиёслашади.
Яна шуни алоҳида таъкидлашни истардикки, юртимиз ёшлари олимпиада ўйинлари, жаҳон ва Осиё беллашувларида, кўплаб нуфузли халқаро турнирларда, илм-фан олимпиадалари, санъат кўрик-танловларида ғолиблик шоҳсупаларига чиқар эканлар, дилларининг туб-тубидан «Биз ҳеч кимдан кам эмасмиз» деган садо отилиб чиқади. Аслида ҳам шундай эканлигини бугун бутун дунё аҳли эътироф этаётганини, ҳавас қилаётгани барчамиз учун завқли.
Андижонда ой тўлган оқшом
Юртимиз ёшларининг бу нуфузли анжуманда иштирок этиб, беихтиёр ўқувчилик йилларим ёдимга тушди. Биз 1960-1970 йиллар болалари лойқа ҳовузларда, ариқларда чўмилар, тўпни чанг, тупроқ кўчаларда тепар эдик. Бир кун у қўшнининг, бир кун бу қўшнининг дераза ойналарини синдириб қўйиб, маломатга қолардик. Айрим баджаҳллари девор оша ҳовлисига тушган коптогимизни пичоқ билан тилиб ташлаган пайтлари ҳам бўлган.
Одатий кунларнинг бирида кўча эшигимиз олдида тўп сурар эканмиз, мен тепган тўп маҳалламизда истиқомат қиладиган, масжидга намозга келаётган Тўйчи бобонинг юзларига тегди. Афсуски, тўп отахоннинг тишларини синдирган экан. Лабларидан қон сизиб чиқди. Мен қўрққанимдан йиғлаб юбордим. Аммо Тўйчи бобо сўкинмади, қарғанмади:
– Кўзингга қарасанг бўлмайдими, болам. Йиғлама, уят бўлади. Катта бўлсанг синган тишимнинг ўрнига тилласидан солдириб қўясан, – дедилар. Мен Тошкент вилоятининг Паркент туманида туғилиб, шу қутлуғ гўшада истиқомат қилаётганим боис ҳар йили «Умид ниҳоллари», «Баркамол авлод», «Универсиада» спорт ўйинлари машъаласини ўт олдириш жараёнининг гувоҳи бўламан.
Паркент тумани Ҳисорак қишлоғидаги «Қуёш» илмий ишлаб чиқариш бирлашмасида қуёшдан қўр олган «Универсиада – 2010» машъаласи Паркент–Оҳангарон–Ангрен–Поп–Чуст–Наманган шаҳарларидан олиб ўтилар экан, қанча-қанча ўғил-қизларимизнинг дилларини чўғлантирди. Андижонга – Соғлом авлод марказий стадионига етиб келганда, ўйингоҳ осмонида порлаганда эса шу ерда жам бўлган 20 минг одамнинг қалбига қуёш алангасини солди.
Кейин бу аланга Ўзбекистон осмонида мустақиллик алангаси бўлиб, Ўзбекистон ёшларининг қудрат алангаси бўлиб порлади. Шу оқшом стадиондаги улуғворлик, мафтункор шукуҳ, анжуманга кўрилган беназир тайёргарлик ҳамма-ҳаммани лол қолдирди. Ўйингоҳ осмонига ўралган қувонч Андижон осмонида кулиб турган, тўлиб турган ойнинг баридан бойлаб олганди гўё. Ҳамроҳим, халқимизнинг ардоқли шоири Иқбол Мирзо «Бунчалар гўзаллашиб кетмаса бу ой», деди ҳаяжонини яширолмай.
Дарҳақиқат, «Универсиада–2010» спорт ўйинларининг очилиш тантаналари тугагунча тўлин ой жойидан жилмади. Чунки тўлин ой Андижон аҳлининг қувончига шерик эди. Тўлин ой шу оқшом Ўзбекистон ёшларининг бошидан кетишини истамаётган эди. Бунда ҳам Яратганнинг бир ҳикмати бўлса, ажаб эмас.
«Универсиада–2010» спорт мусобақаларининг ғолиблари ҳақида кўп ва хўп ёзилди. Аслида Ўзбекистон ёшлари қудратининг кўзгусига айланган бу қутлуғ анжуман қатнашчиларининг ҳаммаси ғолиб бўлдилар. Чунки бу Ўзбекистон ёшларининг бирдамлик ғалабаси эди. Бу бизга айрим нописанд, кўз билан қараётган «дўстларимиз»нинг жағларига Андижон бокс мактабининг анжанча «удари» эди. Бу миллатимизнинг, бу давлатимизнинг ёруғ юзи эди. Андижондан Ўзбекистоннинг барча ёшлари ғолиб бўлиб қайтишди. Чунки майдонга соғ одам, соғлом одам тушади. Соғлиқ ҳам ғолибликнинг бир кўриниши, юрт эгасининг мақсад-муддаоси ҳам аввало халқимиз фарзандларини соғлом кўриш, хушбахт кўриш.
Яна шуни комил ишонч билан айтамизки, юртимиз ёшлари шубҳасиз, ўзларини Алпомиш авлоди, буюк соҳибқирон Амир Темур, Бобур Мирзо, Жалолиддин Мангуберди каби мард ва жасур аждодларимиз зурриёди эканликларини яхши биладилар. Яна яхши биладиларки, спортдаги мағлубият азоби ҳам инсонни тарбиялайди. Тинимсиз меҳнат қилишга, қайта тобланиб, руҳан чиниқишга ўргатади. Умуман бизнинг спортчиларимиз ота-боболарининг асрлар оша яшаб келаётган хуш фазилатларига амал қиладилар. Ютса талтайиб кетмайдилар. Устоз отангдек улуғ ақидасига риоя қилиб, мураббийлари ҳурматини жойига қўяди.
Яна бир ҳақиқат, улар майдонда Паҳлавон Маҳмуд боболари каби эл-юрт шаъни учун курашади. Чет эллик ёшлар каби бир кун у давлат, бир кун бу давлат байроғи остида пул учун эмас, ор-номус учун беллашади. Менинг ортимда менинг ота-онам, киндик қоним томган тупроқ, яқинларим, Ватаним бор деган қатъий туйғу, юксак масъулият Ўзбекистон ёшларини ҳеч қачон тарк этмайди, иншааАллоҳ!
Баркамоллик бахтидан,
Шодлиги минг зиёда.
Нур ёғилса шахтидан,
Қудратидан ифода,
Омон бўлсин бошлари,
Ўзбекистон ёшлари.
Ҳурликнинг ҳаққи бордир,
Юртнинг ҳар ўғлонида!
Йигитнинг кўрки ордир,
Қадри оқса қонида.
Метиндек бардошлари,
Ўзбекистон ёшлари.
Аввал Ватан, кейин жон,
Сўзидаги хуш садо.
Онажон, Ўзбекистон,
Бўлсин сенга жон фидо.
Ватанин қуёшлари,
Ўзбекистон ёшлари.
2010 йил
ТИНЧЛИК ТИЛАГИДАН
ЯРАЛГАН ШАҲАР
Киндик қонинг томган муқаддас тупроқ, туғилиб камолга етган Ватанинг ҳақида сўз айтиш – ўз онанг мақтовида яйраб гапириш билан баробар. Зеро, бу дунё юзини кўргунимизча волидамиз бизни ўз жисму жонида олиб юриб, кейин Момо ерга қўяди. Она замин эса оламни тарк этгунимизча бизни ўз елкасида кўтариб юради, сўнгра бағрига олади. Биз шу тариқа тупроққа сингиб кетамиз. Шунинг учун Ер, Ватан сўзларининг олдида Она сўзини қўшиб айтамиз ва бундан ўзгача ғурур туямиз.
Пойтахтимиз – қудратимиз тимсоли
Инсон эрта тонгдан субҳи шомгача кундалик мулоқотда қанча сўз ишлатади. Рости, бу ҳақда ўйлаб кўрмаганмиз. Аммо шундай сўзлар борки, тилга олсанг кўнгилда меҳр гуллайди. Чеҳрангда офтоб юз очади. Она, Ватан, фарзанд сўзлари ана шундай сўзлар тоифасидан. Бу сўзларни ўз ўрни, ўз қадри, ўз салобати бор. Киши онасиз дунёга келолмаганидек, Ватансиз яшаши ҳам мушкул. Фарзандсиз одам ғарибу нотавон.
Уяси бузилган қушларни кузатганмизсиз? Бузилган уя атрофида чарх уриб чирқиллашади. Шу боис ҳам халқимизда «қушнинг ҳам уяси бузилмасин», деган ибора бор. Шунинг учун ҳам боболаримиз, момоларимиз дуога қўл очганларида аввало элу юртга тинчлик, омонлик тилашади.
Киндик қонинг тўкилган тупроқдан узоқларда, Ватандан йироқда яшаш елкангга тоғ ташлаб қўйилгандек оғир, Бу абадий армон деган сўз. Ўз Ватанингда озод ва ҳур яшаш инсоний бахтнинг аввали. Мана шу бахтга мушарраф бўлган одамларга қолган эшиклар осон очилади. қолган орзулар ушалишига умид уйғонади.
Шукурким, биз бугун асрий орзуларимиз ушалганини, мустақиллигимизнинг 18 йиллигини байрам қиляпмиз. Йигирма йил тарих солномасида катта рақам эмас. Аммо бу йилларда республикамизда амалга оширилган ишлар, улкан бунёдкорликлар салмоғи билан ўлчанса, асрларга татигувлик ўзгаришлар содир бўлди.
