İşte o an Herkül’ün içini büyük bir keder kapladı; kendisinden çok daha önemsiz bir adama hizmet etmek, onurunu ve kendine olan saygısını zedelese de, Jüpiter onun sitemlerini duymayacaktı.
Birinci Görev
Eurystheus’un Herkül’e verdiği ilk görev, Nemean aslanının derisini getirmekti. Bu canavar, Peloponnesus[2 - Mora Yarımadası (ç.n.)] Dağı’nda, Kleona ve Nemea arasında kalan ormanda yaşıyordu. İnsan eliyle yapılmış hiçbir silah bu canavara zarar veremiyordu. Bazıları onun dev Typhon’la yılan Ehidna’nın oğlu olduğunu söylüyor, bazıları da aydan yeryüzüne düştüğünü iddia ediyordu.
Böylece Herkül yola koyuldu ve Kleona’ya vardı. Molorchus adında zavallı bir işçi Herkul’ü misafirperverlikle karşıladı. Adam o esnada Jüpiter’e bir kurban sunmak üzereydi.
Herkül, “Ey, iyi adam,” dedi. “Bırak bu hayvan otuz gün daha yaşasın, eğer dönersem benim kurtarıcım Jüpiter’e adarsın onu; eğer dönemezsem, ölümsüzlük şerefine erişen kahraman olan benim namıma kurban edersin.”
Bunun üzerine Herkül oklarını koyduğu kılıf omzunda yoluna devam etti. Bir elinde yayı, diğer elindeyse, Helicon Dağı’ndan geçerken köklerinden söktüğü yabani zeytin ağaçlarının gövdesinden yaptığı bir sopayı tutuyordu. Nihayet ormanın içlerine girdiğinde, canavar onu görmeden önce ona dair bir ipucu bulmak amacıyla her yere dikkatlice baktı. Gün ortasıydı ve Herkül’ü, aslanın inine götürecek ne bir yol ne de bir iz vardı. Kimseler yoktu meydanda; korku, hepsini uzaktaki barınaklarına hapsetmişti. Tüm öğleden sonrasını, aslanla karşılaşır karşılaşmaz gücünü sınamaya kararlı bir halde sert çalılıkların arasında dolanarak geçirdi.
Nihayet akşama doğru canavar parçalara ayırdığı avıyla ininden çıkarak ormana doğru geldi.
Her yeri kana bulanmıştı; başından, yelesinden ve göğsünden pis kokular yayılıyordu. Büyük diliyle pençelerini yalıyordu. Henüz yakınlaşmadan onun geldiğini gören Herkül, bir çalılığın arkasına gizlenerek canavarın yaklaşmasını bekledi. Sonrasında okunu aslana fırlattı ancak ok, hayvanın etini delip geçmek yerine taşa çarpıp geri dönercesine sekti ve yosun tutmuş yere düştü.
Hayvan kanlar içindeki başını yukarı kaldırarak etrafına dikkatlice göz gezdirdi. Acımasız bir öfkeyle çirkin dişlerini gösterdi. Başını kaldırmasıyla göğsü ortaya çıkan canavara Herkül, ciğerini deşip geçmesini umut ederek hemen bir ok daha fırlattı. Yine derisine saplanmayan ok aslanın ayaklarının dibine düştü.
Canavar bakışlarını Herkül’den yana çevirdiği esnada Her-kül üçüncü oku eline aldı. Hayvanın boynu öfkeden kabarmıştı, kükrüyordu ve sırtını bir yay gibi bükmüştü. Düşmanına doğru fırladı, fakat Herkül okunu fırlattı ve bir yandan sağ eliyle sopasını canavarın kafasına indirmeye, diğer yandan da sol eliyle aslanın derisini soyup atmaya başladı. Boynuna büyük bir darbe indirdikten sonra hayvan yere düştü, başını sallayarak titreyen ayakları üzerinde doğruldu. Fakat hayvan bir nefes dahi alamadan Herkül tepesine bindi.
Yüklerinden kurtulmak istercesine sadağını ve yaylarını bir kenara bıraktı. Hayvana arkadan yaklaştı, kolunu boynuna dolayarak onu boğdu. Uzun bir süre, hayvanın derisini yüzmek için bir şey aradı. Ne silah ne de taş bu işini görmeye yarıyordu. Sonunda aklına, hayvanın derisini kendi pençeleriyle yüzme fikri geldi ve bu yöntem hemen sonuç verdi.
Kendine hayvanın derisinden bir zırh, boyundan yeni bir miğfer yaptı. Fakat şimdilik kendi kıyafetlerini giyip, silahlarını kuşanmaktan memnundu. Ve böylece aslanın derisini kolunun altına alarak, Tiryns’e doğru geri yola koyuldu.
İkinci Görev
İkinci görev bir hidrayı[3 - Hidra (Hydra): Yunan mitolojisinde adı geçen çok başlı yaratık. (ç.n.)] ortadan kaldırmasını gerektiriyordu. Bu canavar, Lerna bataklığında yaşıyordu. Fakat sıklıkla şehre gelip sürüleri telef ediyor, tarlaları tahrip ediyordu. Hidra devasa bir yaratıktı: Dokuz başından yalnızca bir tanesi ölümsüz olan dev bir yılandı.
Herkül büyük bir cesaretle yola koyuldu. Savaş arabasına bindi, yanında çok sevdiği yeğeni, üvey ağabeyi İfikles’in oğlu İolaus vardı. Uzun zamandır onun ayrılmaz yoldaşı olmuştu, şimdi de yanında gelerek atlara göz kulak oluyordu. Böylece Lerna’ya doğru yola çıktılar.
Nihayet canavar, yuvasının bulunduğu Amymone kaynağının olduğu tepede ortaya çıktı. İolaus hayvanların başında beklerken, Herkül at arabasından atlayarak, çok başlı canavarı kovuğundan çıkarmak için yakıcı oklar aramaya koyuldu. Sonrasında tıslamalar duyuldu; canavarın birden havaya kaldırdığı dokuz kafası, tıpkı fırtınaya yakalanan bir ağacın dalları gibi sallanıyordu.
Herkül, dehşete kapılmadan ona doğru yaklaştı, yakaladı ve hızlıca kavradı. Fakat yılan kendisini Herkül’ün bacağına sarmaladı. Bunun üzerine Herkül kılıcıyla hayvanın kafalarını kesip koparmaya başladı ancak bu beyhude bir çabaydı. Kafalardan birini keser kesmez onun yerine iki tane yeni kafa çıkıyordu. Tam bu esnada koskoca bir yengeç hidraya yardıma geldi ve Herkül’ün ayağını ısırmaya başladı. Sopasıyla bu yaratığı öldürürken İolaus’u yardıma çağırdı.
İolaus bir meşale yakarak, ormanın yakınlarında bir alanı ateşe vermişti. Ateş sayesinde, canavarın büyüyen kafalarını dağlayarak yeniden çıkmasını engelliyordu. Böylece durumu tekrar kontrol altına alan Herkül, canavarın ölümsüz başını bile kesmeyi becerdi. Ölümsüz olan başı toprağa gömdü ve üzerine sert bir kaya yerleştirdi. Hidranın ikiye yarılmış vücudundan akan zehirli kana oklarını batırdı.
Bu andan itibaren Herkül’ün oklarının sebep olduğu yaralar ölümcül hale geldi.
Üçüncü Görev
Eurystheus’un Herkül’e verdiği üçüncü görev, Kyreneia geyiğini canlı olarak getirmesiydi. Bu, altın boynuzları ve demir ayakları olan son derece soylu bir hayvandı. Arkadya’nın tepelerinde yaşıyordu. Tanrıça Diana’nın ilk avında yakaladığı beş geyikten biriydi. Beşi içerisinden sadece bu geyik ormanda kendi halinde dolanabiliyordu. Kaderi baştan, bir gün Herkül’ün onu avlayacağı gerçeğiyle yazılmıştı.
Koca bir yıl boyunca Herkül peşinden koştu, geyik nihayet Ladon Irmağı’na geldiğinde Herkül onu yakaladı. Burası, Tanrıça Diana’nın dağlarına kurulu Oenon şehrine çok yakın bir yerdi. Hayvanı yaralamadan onu zapt edemeyeceğini anlayan Herkül, attığı okla hayvanı sakatladı ve omzuna yükleyerek Arkadya’ya doğru yol almaya başladı.
Arkadya’ya geldiğinde, Apollo’yla beraber olan Diana’yla karşılaştı. Diana onu, kendisine ait kutsal bir hayvanı öldürmek istediği için azarladı ve hayvanı tam Herkül’ün elinden alacakken Herkül kendini savunmak için şöyle söyledi:
“Yüce Tanrıçam, asla size saygısızlık etme niyetinde değilim; ancak korkunç bir gereklilik yüzünden buna mecburdum. Başka türlü kendimi nasıl Eurystheus’a karşı savunabilirim?”
Böylece, tanrıçanın öfkesi yatıştı ve hayvanla beraber Mi-ken’e döndü.
Dördüncü Görev
Daha sonra Herkül dördüncü görevini üstelenerek yollara düştü. Görevi, aynı biçimde Diana için kutsal olan, ülkenin her yerini harap eden Erymanthian yaban domuzunu canlı olarak Miken’e getirmekten ibaretti.
Bu macerasının peşinde dolanıp dururken yolu Silenus’un oğlu Pholus’un yaşadığı yere düştü. Bütün Centeurlar gibi Pholus da yarı insan yarı attı. Misafirini konuksever bir şekilde karşıladı, kendi yediği çiğ etten pişirterek misafirine ikram etti. Fakat Herkül bunun yanına içecek bir şeyler istedi.
“Değerli misafirim,” dedi Pholus, “kilerimde bir fıçı var fakat bu tüm Centaurlara aittir. Misafirleri pek de sevmediklerini göz önüne alınca, açıp açmamak konusunda tereddütlerim var.”
“Hiç düşünmeden aç,” dedi Herkül, “herhangi bir sıkıntıya karşı ben senin yanındayım.”
Bu fıçı Centaurlara şarap tanrısı Bacchus (Dionysus) tarafından, Herkül yanlarına geldikten dört yüz yıl sonra açmaları şartıyla verilmişti.
Pholus kilere giderek harikulade gözüken fıçıyı açtı. Derken eski şarabın ender rastlanan kokusunu alan Centaurlar, Pholus’un mağarasının etrafını taşlarla ve çamdan yapılmış sopalarla sardılar. Herkül, içeri girmeye çalışan ilk Centauru ateşle dağlayarak geri püskürttü. Geri kalanınaysa yayı ve oklarıyla karşılık veren Herkül, onları eski dostu iki kalpli Centaur olan Chrion’un yaşadığı Ma-lea’ya kadar kovaladı. Centaurlar korunmak için Chrion’a sığınmışlardı.
Fakat Herkül oklarını fırlatmaya devam etti, yaşlı Centaurun koluna doğru fırlattığı oklardan biri maalesef doğruca Chrion’un dizine saplandı, etini delip geçti. Eski arkadaşını o anda tanıyan Herkül büyük bir endişeyle ona doğru koştu, oku çekip çıkardı ve tıpkı bilge Chrion’un ona öğrettiği gibi yaralı yere merhem sürdü. Fakat hidranın zehriyle dolan yara hiçbir şekilde ihya olmazdı. Centauru mağarasına taşıdılar, burada eski dostunun kolları arasında can vermeyi temenni ediyordu, ancak bu beyhude bir istekti. Yaralı Centaur ölümsüz olduğunu bir an için unutuvermişti.
Herkül gözyaşları içinde eski hocasına veda ederken, ona her ne olursa olsun büyük kurtarıcı Ölüm’ü göndereceğine söz verdi. Hepimizin bildiği gibi, sözünü tuttu.
Diğer Centaurların peşinden giden Herkül, Pholus’un yaşadığı yere geri döndüğünde onun da öldüğünü gördü. Pholus, Centaurlardan birinin cansız bedeninden çekip çıkardığı oka bakarken bu kadar küçük bir şeyin nasıl olup da böyle büyük bir hasar verdiğini merak etmişti. Zehirli ok parmaklarının arasından kayıp gitmiş ve ayağına saplanarak onu anında öldürmüştü. Herkül yıkılmıştı, büyük bir saygı göstererek ölü bedenini dağın altına gömdü ve o günden sonra burası Foloi olarak anılmaya başlandı.
Herkül, yaban domuzunu avlama işine devam etti. Feryat figan hayvanı ormanın derinliklerine kadar kovaladı, kalın kar tabakası içine sürüklediği dermansız kalan hayvanı kıstırdı ve ondan istendiği üzere, canlı bir şekilde Miken’e götürdü.
Beşinci Görev
Bunun üstüne Kral Eurystheus’un Herkül’e verdiği beşinci görev, pek de kahramanlara yaraşır cinsten değildi. Bu göreve göre, Herkül’ün Augeas’ın ahırlarını bir gün içerisinde temizlemesi gerekiyordu.
Augeas, Elis kralıydı ve çok fazla sığırın olduğu bir sürüye sahipti. Geleneklere göre, bu sürü sarayın önündeki büyük alanda tutuluyordu. Üç bin sığır buraya yerleştirilmişti ve bu ahırlar yıllardan beri temizlenmiyordu. O kadar fazla dışkı birikmişti ki, bunları bir günde temizlemesini istemek Herkül’e hakaret etmek demekti.
Herkül, Eurystheus’un ona verdiği görevden bahsetmeksizin Kral Augeas’ın karşısına çıkıp, bu hizmeti yerine getirmek istediğini söyledi. Kral, aslan derisi içindeki bu soylu adamı ölçüp tarttı, böyle iyi bir savaşçının bu kadar bayağı bir görevi üstlenmek istemesine gülmemek için kendini zor tutuyordu. Kendi kendine dedi ki:
“Mecburiyet, birçoklarını cesur bir adama çevirir, belki bu adam da benim sayemde kendi değerini artırmak istiyordur. Ahırlarımı temizleme karşılığında ona büyük bir ödül teklif edersem, bir günde yapabileceğinden daha iyisini yapabilir.” Kendisinden emin bir şekilde şöyle devam etti:
“Dinle, ey yabancı! Eğer bütün ahırlarımı bir gün içerisinde temizlersen, sahip olduğum sığırların onda biri senindir!”
Herkül, Augeas’ın oğlunu anlaşmaya tanıklık etsin diye çağırdıktan sonra teklifi kabul etti. Bunun üzerine Kral, Her-kül’ün eline kürek alıp temizlemeye başlamasını bekledi ancak Herkül, ahırları ikiye ayırıp, yakınlardan geçen Alpheus ve Peneus akıntılarını bu ahırlara yönlendirdi. Bu sayede, su bütün pisliği temizleyip ahırların diğer ucundan alıp götürdü. Herkül de böylece, bu bayağı işi bir ölümsüze yaraşmayacak bir şekilde alçalmadan tamamladı.
Fakat Augeas, bu görevin Eurystheus tarafından verildiğini öğrenince Herkül’e ödülünü vermeyi reddedip böyle bir vaatte bulunmadığını söyledi, hatta gerekirse mahkeme önünde sorgulanmaya hazır olduğunu da ekledi. Yargıçlar bir araya geldiler. Herkül’ün tanık olarak çağırmak istediği Phyleus babası aleyhinde ifade vererek, Herkül’e ödül vermeyi teklif ettiğini anlattı. Fakat çok sinirlenen Augeus, kararın açıklanmasını beklemeden, bir yabancı gibi oğluna derhal krallığını terk etmesini emretti.
Altıncı Görev
Yeni maceralara atılmaya hazır Herkül, Eurystheus’un yanına vardığında Kral ona, karşılığında bir ödül talep ettiği için, beşinci görevinin hakkını teslim edemeyeceğini söyledi. Altıncı görev için hazır olan Herkül’e Stymphalidesleri defetmesini emretti. Turnalar kadar büyük olan bu avcı kuşlar; demirden tüyleri, gagaları ve pençeleri olan canavarlardı. Arkadya’daki Styhmphalus Gölü’nün kıyılarında yaşayan bu kuşlar tüylerini ok gibi kullanma kabiliyetine sahiptiler. Gagalarıyla, bronz zırhları bile delik deşik ediyorlardı. Bütün ülkede, hem hayvanlara hem de insanoğluna yıkımdan başka bir şey getirmiyorlardı.
Gezinip durmaya alışmış Herkül, kısa bir gezintiden sonra bir ormanın gölgelediği göle vardı. Ormanda büyük bir kuş sürüsü, kurtlar tarafından soyulma korkusu içinde uçuşmaktaydı. Bir süre kararsız bir şekilde ayakta dikildikten sonra, korku dolu kalabalığı gördü ve bu kadar fazla düşmanın üstesinden nasıl geleceğini bilemedi. Omzunda hafif bir dokunuş hisseden Herkül arkasına dönüp baktığında upuzun Tanrıça Minerva’nın onu süzen bakışlarını gördü. Herkül’e, Vulcan tarafından yapılmış iki adet sağlam pirinç çıngırak veren Tanrıça, bunları Styhphalidesleri uzaklaştırmak için kullanmasını söyleyerek ortadan kayboldu.
Herkül, gölün yakınlarında bir tepeye çıkarak, çıngırakların sesiyle Stytmphalidesleri korkutmaya başladı. Bu korkunç gürültüye daha fazla dayanamayan Stymphalidesler dehşetle uçuşarak ormandan uzaklaştılar. Herkül, yayını kaptığı gibi peşlerinden okları fırlatmaya başladı, birçoğunu havada yakaladı. Ölmeyenlerse gölü terk ettiler ve bir daha asla geri dönmediler.
Yedinci Görev
Girit Kralı Minos, Denizler Tanrısı Neptün’e (Poseidon), kurban etmek için o kadar kıymetli bir hayvanı olmadığından dolayı sudan çıkıp gelen ilk hayvanı ona adayacağına söz vermişti. Bunun üzerine Neptün çok güzel bir boğanın denizden çıkıp gelmesini sağladı. Fakat hayvanı gören Kral, onun asaletinden o kadar etkilenmişti ki hayvanı gizlice kendi sığırlarından biriyle değiştirdi ve onu kurban etti. Bunu anlayan ve çok sinirlenen Neptün, hayvanın delirmesine sebep oldu, bu da Girit Adası’na çok büyük bir felaket getirdi. Hayvanı yakalamak, ona hükmetmek ve Eurystheus’a teslim etmek Herkül’ün yedinci göreviydi.
