Selahaddin – İslam’ın Birleştirici Gücü Kudretli Sultan
Stanley Lane-Poole
Batı dünyası ve düşüncesi iki “Şarklı” lideri asla unutmadı, unutamadı. Orta Doğu ve Orta Asya’nın dini olarak İslam, Batı için kayda değer bir muhatap değildir. Avrupa, İslam’ı ve Müslümanları uzun yıllar kendi klasmanında görmedi.
Stanley Lane-Poole
Selahaddin İslam’ın Birleştirici Gücü Kudretli Sultan
TEMEL KAYNAKLAR
İbnü’l Esir (1160-1233), el-Bahir, Musul atabeylerinin tarihi, yazım yılı 1211 (Haçlı Seferleri tarihçileri derlemesi: Doğulu tarihçiler, cilt ii, 2, Paris, 1876).
İbnü’l Esir (1160-1233), el-Kamil fi’t- Tarih, genel tarih, 1231’e kadar yazılmış, (Tornberg, 14 cilt, Leyden, 1866-76; Derleme, cilt i, 1872; cilt ii, ı, 1887).
Bahaeddin İbn Şeddad (1145-1234), En-Navadir es Sultaniye ve-l-Mahasin el-Yusufiye, Selahaddin’in hayat hikâyesi, (Shultens basımı, Leyden, 1732; Derleme, cilt iii, 1884 ve Filistin Hacılarının Metin Topluluğu basımı Sir C. W. Wilson, K.C.B., R.E.,1897).
İbn Hallikân (1211-1282), Vefayat el-Ayan, biyografik sözlük, (Slane çevirisi, 4 cilt, Paris, 1843-71).
Osman İbn Munkid (1095-1188), Kitab el-İtibar, otobiyografi (H. Derenbourg çevirisi ve basımı, 2 cilt, Paris, 1886-93).
İmadeddin el-kâtip (1125-1201), el-Fetih el-Kussi, (Landberg basımı, cilt i, Leyden, 1888).
Ebu Şame (1202- 1267), Kitab er- Rodateyn, Nureddin ve Selahaddin’in hikâyesi (2 cilt, Kahire, 1870-71).
Tyre’lı William (1137-1185?), Historia rerum in partibus transmarinis gestarum, (Derleme: Batılı tarihçiler, cilt i, Paris, 1844).
Ernoul (fl. 1187), Chronique, (Mas Latrie basımı, Paris, 1871).
Itinerarium Peregrinorum et Gste Regis Ricardi (1190-92), (Stubbs basımı, Rolls Serisi, 38. a cildi, Londra, 1864).
Archer, T.A., The Crusade of Richard I., (Londra, 1888).
Le Strange, Guy, Paletsine under the Moslems (Filistin Keşif Fonu, 1890).
Rey, E., Les colonies franques de Syrie (Paris, 1883).
Diğer çalışmalara da dipnotlarda değinilmiştir.
ÇİZİMLER
KAHİRE HİSARI, DOĞU CEPHESİ[1 - 2, 3, 4, 5, 6 ve 10 numaralı resimler artık yıkılmış olan St. Denys Manastırı’nın pencerelerinden alınmıştır. Başrahip Surger tarafından 12. yy ortalarında yaptırılmış olan bu resimler haçlıları ve sarazenleri zırhlarıyla betimlemek için yapılan çağdaş hamleler adına değerlidir. Montfaucon’un Monuments de la Monarchie Française, (Fransız Monarşisinin Abideleri) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
ANTAKYA’YA SALDIRI, 1098[2 - 2, 3, 4, 5, 6 ve 10 numaralı resimler artık yıkılmış olan St. Denys Manastırı’nın pencerelerinden alınmıştır. Başrahip Surger tarafından 12. yy ortalarında yaptırılmış olan bu resimler haçlıları ve sarazenleri zırhlarıyla betimlemek için yapılan çağdaş hamleler adına değerlidir. Montfaucon’un Monuments de la Monarchie Française, (Fransız Monarşisinin Abideleri) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
KUDÜS’ÜN ALINMASI[3 - 2, 3, 4, 5, 6 ve 10 numaralı resimler artık yıkılmış olan St. Denys Manastırı’nın pencerelerinden alınmıştır. Başrahip Surger tarafından 12. yy ortalarında yaptırılmış olan bu resimler haçlıları ve sarazenleri zırhlarıyla betimlemek için yapılan çağdaş hamleler adına değerlidir. Montfaucon’un Monuments de la Monarchie Française, (Fransız Monarşisinin Abideleri) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
NORMANDİYALI ROBERT BİR SARAZENİ ATTAN DÜŞÜRÜYOR[4 - 2, 3, 4, 5, 6 ve 10 numaralı resimler artık yıkılmış olan St. Denys Manastırı’nın pencerelerinden alınmıştır. Başrahip Surger tarafından 12. yy ortalarında yaptırılmış olan bu resimler haçlıları ve sarazenleri zırhlarıyla betimlemek için yapılan çağdaş hamleler adına değerlidir. Montfaucon’un Monuments de la Monarchie Française, (Fransız Monarşisinin Abideleri) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
SELÇUKLULARI İZLEYEN HAÇLILAR[5 - 2, 3, 4, 5, 6 ve 10 numaralı resimler artık yıkılmış olan St. Denys Manastırı’nın pencerelerinden alınmıştır. Başrahip Surger tarafından 12. yy ortalarında yaptırılmış olan bu resimler haçlıları ve sarazenleri zırhlarıyla betimlemek için yapılan çağdaş hamleler adına değerlidir. Montfaucon’un Monuments de la Monarchie Française, (Fransız Monarşisinin Abideleri) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
HAÇLILARLA KURBUGA ARASINDA SAVAŞ[6 - 2, 3, 4, 5, 6 ve 10 numaralı resimler artık yıkılmış olan St. Denys Manastırı’nın pencerelerinden alınmıştır. Başrahip Surger tarafından 12. yy ortalarında yaptırılmış olan bu resimler haçlıları ve sarazenleri zırhlarıyla betimlemek için yapılan çağdaş hamleler adına değerlidir. Montfaucon’un Monuments de la Monarchie Française, (Fransız Monarşisinin Abideleri) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
MUSULLU MUHAMMED İBN KUTLUK TARAFINDAN YAPILAN ASTROLOJİ CETVELİ[7 - 2, 3, 4, 5, 6 ve 10 numaralı resimler artık yıkılmış olan St. Denys Manastırı’nın pencerelerinden alınmıştır. Başrahip Surger tarafından 12. yy ortalarında yaptırılmış olan bu resimler haçlıları ve sarazenleri zırhlarıyla betimlemek için yapılan çağdaş hamleler adına değerlidir. Montfaucon’un Monuments de la Monarchie Française, (Fransız Monarşisinin Abideleri) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
YAĞMA SEFERİNDEN DÖNEN BİR KISIM HAÇLI[8 - Archer’ın Crusadec of Richard I. (1. Richard’ın Haçlı Seferleri) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
EMEVİ CAMİİ, ŞAM[9 - Journal of the Royal Institute of British Architects’den (İngiliz Kraliyet Mimarları Enstitüsü Bülteni) kopya edilmiştir.]
HAÇLILAR VE MISIRLILAR AŞKELON ÖNLERİNDE[10 - 2, 3, 4, 5, 6 ve 10 numaralı resimler artık yıkılmış olan St. Denys Manastırı’nın pencerelerinden alınmıştır. Başrahip Surger tarafından 12. yy ortalarında yaptırılmış olan bu resimler haçlıları ve sarazenleri zırhlarıyla betimlemek için yapılan çağdaş hamleler adına değerlidir. Montfaucon’un Monuments de la Monarchie Française, (Fransız Monarşisinin Abideleri) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
SİTA NEFİSE MABEDİNDEN BİR İBADET HÜCRESİ
İMAM EŞ-ŞAFİ CAMİİ[11 - Lane-Poole’un Cairo (Kahire) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
SELAHADDİN’İN EMRİYLE NUREDDİN ADINA KAHİRE’DE BASILAN ALTIN PARA
KAHİRE HİSARI DUVARINDA KARTAL FİGÜRÜ
SELAHADDİN’İN İSKENDERİYE’DE BASILAN ALTIN PARASI
BÂB ZUVEYLE
İBN-TULUN CAMİİ[12 - Lane-Poole’un Art of the Saracens (Sarazenlerin Sanatı) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
KAHİRE HİSARI’NDA BİR KULE
ZAFER KAPISI (BÂB EN-NASR)[13 - Lane-Poole’un Cairo (Kahire) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
‡ BİR SARAZEN KALESİNİN KUŞATILMASI[14 - G. Paris’in Guillaume de Tyr (Tyr’li Guillaume) adlı eserinden kopya edilmiştir.]
SELAHADDİN’İN 1177’DE KAHİRE’DE BASILAN GÜMÜŞ PARASI
ÜZERİNDEKİ SELAHADDİN KİTABESİYLE MERDİVENLER KAPISI, KAHİRE HİSARI
§ SELAHADDİN VE KARAKUŞ’UN MERDİVENLER KAPISI ÜZERİNDE KAHİRE HİSARI’NIN İNŞASINI KAYDEDEN 1183 TARİHLİ KİTABESİ[15 - Mémoirs publiés par les Membres de la Mission Archéologique Françaişe au Caire’den (Kahire Fransız Arkeoloji Görevi Üyeleri tarafından bastırılan Hatırat) kopya edilmiştir.]
MUSUL ATABEYİ II. SEYFEDDİN GAZİ ADINA 1179-80 YILLARINDA CEZİRE’DE BASILAN BAKIR PARA
SELAHADDİN ADINA 1186’DA HALEP’TE BASILAN GÜMÜŞ PARA.
EMEVİ CAMİİ KUBBESİ[16 - “İngiliz Kraliyet Mimarları Enstitüsü Bülteni”nden kopya edilmiştir.]
SELAHADDİN’İN VASALLARINA AİT BAKIR PARALAR
1 Keyfa Beyi Artuklu II. Sökmen
2. Mardin Beyi Artuklu Yürük Arslan
3. Harran ve Erbil Emîri Kukburi
