– Ҳа албатта, албатта, хотиржам бўлсин, – деди Миртожи.
– Кейин… яна бир илтимос. Нозимнинг бир қошиқ қонидан кечинг. Бизлар тўйдан кейин… келиннинг қирқи чиқса, Нозимнинг ортидан бормоқчимиз. Баҳодир ўша ёқда ишлайди-ку. Мен ўзим… насиб этса, Нозимни олдингизга олиб келаман.
– Майли, – деди Миртожи.
МАХФИЙ ТОПШИРИҚ
Алқисса, воқеамизнинг янги қаҳрамони билан танишамиз. Дарвоқе, биз у билан аввал ҳам бир марта учрашганмиз. Ўша учрашув жудаям қисқа бўлган. Мана энди яқиндан танишишнинг мавриди келди.
Қўшоқбой Миртожибойнинг буйруғига биноан “махфий топшириқ” учун (қанақалигига ҳалиям ақли етгани йўқ) яна ўша йигитни излашга киришди. Йўлйўлакай: “Қизиқ, қанақа “махфий топшириқ” экан”, – деб ўйлади. Дафъатан хўжайин билан тўй куни бўлган суҳбатни эслади.
Аввалига Миртожибой ундан:
– Куёв қочиб кетибди. Энди нима қиламиз, – деб сўради.
– “Куёв касал бўлиб қолди, касалхонага жўнатдик”, деб тўйни давом эттираверсак бўлмасмикин?
– Бўлмайди! Ваҳима бўлиб кетади. Одамлар гап нимада эканини билиб қолишса, шармандамиз чиқади.
– Эҳтимол… тўй раисига: “Бу мусулмонча тўй, келин-куёв қатнашиши шарт эмас”, деган мазмунда эълон қилдириб юбориш керакдир.
– Бўлмайди. Бошқа йўл топиш керак.
– Бошқа йўл… билмадим энди, – деди Қўшоқбой чайналиб.
– Бўлмаса, гап бундай, – дея гап бошлади Миртожи бой унинг елкасига қўл ташлаб. – Сўзларимни яхшилаб эшит. Ҳозир ернинг тагидан бўлса ҳам битта тузукроқ йигит топасан. Имкон борича Нозимга ўхшаш бўлсин. “Келин-куёв” дўконига олиб бориб, шоҳона кийинтириб, ярим соат ичида шу ерга етказиб келасан. Шу ишни бажарсанг, дунёда мен учун сендан яқин одам йўқ. Бажаролмасанг, ашаддий душманим сенсан!
Қўшоқбой тушундики, бу масала ҳозир хўжайин учун ҳаёт-мамот масаласи. Аввалги тўйда қандай тадбиркорлик кўрсатган бўлса, бунисида ҳам ана шундай чора қўллаб, вазиятдан чиқиб кетиш керак. Демак, зудлик билан “ёлланма куёв” топиш керак. Қизиқ, Миртожибой муваққат куёвни қанча муддатга ёлламоқчи? Бунисини айтмади-ку. Қўшоқбой ана шунга қараб иш қиларди-да. Сўрасинми? Урушиб беради. Қанча муддатлилигининг нима фарқи бор? Тузукроқ йигит топиш керак… Қўшоқбой бир ҳафтача олдин Эски шаҳарлик ошнаси, “Кўкча” ресторанининг хўжайини – Саидваққосникига бориб, қураётган янги иморатини кўрган, “ҳорма, бор бўл” қилиб келганди. Ўшанда у уйнинг тарҳига ҳавас қилди. Қурувчиларга ишбошилик қилаётган бўйдор, кўзларидан зийрак ва анчайин билимдонлиги сезилиб турган йигирма беш-ўттиз ёшлардаги йигитдан: “Лойиҳасини ким чизган?” – деб сўради. Йигит: “Ўзим чизганман”, деди. Қўшоқбой: “Мен буюртма берсам, бундан ҳам чиройли қилиб чизиб бера оласанми?” – деб сўради. Йигит: “Чизиб ҳам, қуриб ҳам бераман. Қурувчиларнинг бошида ўзим тураман”, деди. У Самарқанд Архитектура институтини битирган экан. “Уйланганмисан?” – деб сўради ўшанда Қўшоқбой негадир. “Йўқ”, – деди йигит. “Нега?” “Қўлим калталик қилиб турибди…”
Бирдан лоп этиб миясига ўша йигит келди. Нозимга сал-пал ўхшаб ҳам кетади. Қўшоқбой суюниб кетди. Бахтига Саидваққоснинг янги ҳовлиси икки маҳалла нарида. Ишқилиб, йигит у ер-бу ерга кетиб-нетиб қолмаган бўлсин… Хайрият. Йигит жойида экан. Қўшоқбой бир лаҳзада унга “вазифа”ни тушунтирди. “Розимисан”, деб сўраб ҳам ўтирмади. Машинага босди. Йўл-йўлакай ўзи кийим оладиган “Марчелло Мастрояни” номли итальянча дўкон эгасига қўнғироқ қилиб, дўконда ҳозир бўлиб туришини буюрди. Дўконга яқинлашганларида, эшик очиқлигини кўриб, яна суюнди. Йигитни ичкарига олиб кириб, дўкон мудирасига буюрди: “Ўн дақиқада “супер куёв” қилиб кийинтирасан!” Буйруқ бажарилди. Йигит саккиз дақиқада итальян киноларида чиқадиган Марчелло Мастрояни деган актёрнинг ўзи бўлди-қўйди. “Кетдик”, деди Қўшоқбой йигитни шошириб. Машинага ўтиришгандан кейин сўради:
– Айтганча, исминг нима сенинг?
– Мардибой, – деди йигит.
Қўшоқбой ҳайрон қолди. Кулди. “Ўзимиздан экансан-ку. Мардилло Мастрояни”, деди. Йигит тушунмасдан елка қисди. Бу вақтда улар тўйхонага етиб келишганди. Ҳайрат билан Миртожибой Қўшоқбойни бағрига босди. Унинг мураккаб топшириғи роппа-роса йигирма саккиз дақиқа ичида бекаму кўст адо этилди.
– Раҳмат Қўшоқбой, – деди Миртожи. – Тезроқ Лайлонинг олдига олиб боргин-да, биргалашиб даврага чиқишсин. Кейин ўзинг қайтиб кел.
– Хўп бўлади, – деди Қўшоқбой ва бир дақиқа ўтар-ўтмас келин-куёвни шоҳсупага чиқариб, қайтиб келди.
– Ким экан, қаердан топдинг? – деб сўради Миртожи.
– Мардикор. Анови… Саидваққоснинг янги ҳовлисини қураётган экан. Тунов куни кўрувдим. Ўзи яхши архитектор. Бинонинг лойиҳасини чизиб, қурилишига ишбошилик қиларкан. Аммо-лекин қурган иморати зўр. Мавриди келса, бир кўринг. Сиз ҳам Нуртожига янги уй қурмоқчисиз-ку. Аммо мен ўшанга қурдирмоқчиман.
– Қурилишда ишбоши эканми? Ундай бўлса… яхши-ку. Бизга уни… Худонинг ўзи етказибди. Майли, кейин гаплашамиз. Ҳозир… меҳмонларга қара. Дарвоқе, йигит тўйдан кейин нима қилиши кераклигини биладими?
– Вазифасини тушунтирганман, – деди Қўшоқбой.
Ўша куни Марди топширилган “вазифа”ни чиройли қилиб бажарди, ортиқча савол ҳам бергани йўқ. Демак, ишонса бўладиган йигит. Ҳозир яна ўшани қидириб боряпти.
Мардилло жойида экан. Қўшоқбойни таниса ҳам танимасликка олди. Чамаси қўрқди. “Ўша кунги воқеани бировга айтдими, йўқми деган маънода текширишга келди”, деб ўйлади. Қўшоқбой чиндан ҳам гапни шундан бошлади.
– Туя-пуя кўрганмидинг яқин орада, – дея ифодали қилиб сўради. Йигит зеҳнли, буни Қўшоқбой ўша куниёқ билган, шу боис дарров тушуниб жавоб берди.
– Йўқ.
– Яхши. Қани энди менга таржимаи ҳолингни қисқагина қилиб гапириб бер-чи.
– Болалар уйида ўсганман. Мактабни битиргач, Самарқанд Архитектура ва қурилиш институтига кирдим. Битирганимдан кейин армияга бориб келдим. Мана, икки йилдан бери қурилиш бизнеси билан шуғулланяпман. Ётоқхонада яшайман. Бўйдоқман…
– Шуми?
– Шу.
– Чиндан ҳам қисқа экан. Майли, ўкинма, ошналашиб кетсак, таржимаи ҳолингни ажойиб саҳифалар билан бойитиб, узайтирамиз. Айтганча, соғлигинг қалай?
– Худога шукр, соғман.
– Яхши. Спорт билан ҳам шуғулланиб турсанг керак.
– Каратэ, бокс тўгаракларига қатнашганман. Кейинги пайтлар вақт бўлмай қолди. Аммо-лекин сал қўлим бўшаши билан давом эттирмоқчиман.
– Милтиқ отишниям биласанми?
Йигит қўрқиб кетди-ю, лекин дадил жавоб берди.
– Армияда ўргатишган.
– Балли! Сенга яна бир ўта муҳим топшириқ бўлади. Тайёрмисан?
– Қанақа топшириқ? Мен ишдаман-ку…
– Ишингдан хотиржам бўл. Қани бўл, кетдик.
* * *
Миртожибой Мардининг саломига алик олиб, бошдан-оёқ разм солиб чиқди. Кейин Қўшоқбойни чиқариб юборди. Секин босиқлик билан гап бошлади.
– Қўшоқбой айтди. Етим экансан. Етимлик, камбағалчиликнинг азоби ёмон. Мен буни биламан. Ўзим ҳам қийналиб ўсганман. Шунинг учун… Сенга… ёрдам қилмоқчиман. Фирмага ишга оламан. Ҳозир мардикорчилик қилиб, ойига қанча топяпсан?
– Икки юз-уч юз доллар…
– Мен сенга беш юз доллар маош белгилайман…
– Нима ишга олмоқчисиз? Мен… архитекторликдан бошқа ишни билмайман-ку. Агар… янги уйлар тарҳини чизиш, қурилишига раҳбарлик қилиш бўлса…
Йигит: “Одам оттириб. Кейин ўзимни ҳам йўқ қилиб юборишмоқчи”, деган қўрқинчли хаёлга борди. Чунки ўзи хоҳламаган ҳолда тўй кунги махфий воқеанинг гувоҳи бўлиб қолган. Аслида… ўша оқшом қочвориш керак эди. Афсус…
